Lost Ruins of Arnak inclusief uitbreidingen



Dag 3 - Na twee vruchteloze dagen van zoeken op de lege oceaan, gaf een vlek aan de horizon, nauwelijks waarneembaar tussen de glinsterende golven, me een sprankje hoop. Naarmate we dichterbij kwamen, vloog een zwerm schitterende scharlakenrode vogels naar ons vaartuig, tjilpend en fluitend alsof ze ons verwelkomden. Onze navigator, haar kaarten raadplegend, verzekerde ons dat het eiland inderdaad nog niet in kaart was gebracht. Haar woorden ondersteunden een hypothese die we allemaal stilzwijgend deelden. Die ruige plateaus, die weelderige jungle... dit zou Arnak kunnen zijn! Maar wat zullen we daar aantreffen? Een spel dat de moeite waard is om op tafel te leggen of een spel dat je beter in de vulkaan kunt gooien? Ik ga het je vertellen!

In het spel Lost Ruins of Arnak (of De verdwenen ruïnes van Arnak) neem je de rol aan van een expeditieleider. Samen met andere expeditieleiders ga je met je team van archeologen het eiland Arnak verkennen op zoek naar schatten. Maar pas op, de schatten worden bewaakt. Om de schatten mee te kunnen nemen, zul je eerst de Guardian, die de schatten bewaakt, moeten verslaan. En vergeet vooral de tempel niet. Tot hoe ver weten jouw expeditieleden de tempel binnen te dringen? En wat gaan jullie daarbij aantreffen?



'Where does it hurt?'

In Lost Ruins of Arnak wordt deck building gecombineerd met worker placement en resource management. De Item- en Artefactkaarten die je tijdens het spel weet te bemachtigen, zijn op meerdere manieren in te zetten. Op welke manieren precies leg ik later uit.

Elke expeditieleider start het spel met een deck van zes kaarten. Met die kaarten, die voor elke expeditieleider gelijk zijn, en de kaarten die ze in de loop van het spel hebben weten aan te schaffen, voeren de expeditieleiders tijdens het spel verschillende acties uit. Aan het einde van het spel leveren alle kaarten overwinningspunten op. Nou ja, bijna alle kaarten dan. Want het kan zijn dat je nog Fear kaarten over hebt, en deze leveren per kaart een punt aftrek op. Deze kaarten wil je dan ook zo snel mogelijk kwijt zien te raken. Gelukkig zijn daar tijdens het spel voldoende mogelijkheden toe.

Het spel wordt gespeeld over vijf rondes. Na het aanvullen van hun hand met kaarten van hun eigen deck, voeren de expeditieleiders om beurten een actie uit. Dit gaat net zo lang door tot iedereen heeft gepast. Daarna wordt het spel klaargemaakt voor de volgende ronde.

Wanneer je aan de beurt bent, heb je meerdere mogelijkheden. In je beurt moet je altijd één hoofdactie uitvoeren. Daarnaast mag je net zoveel gratis acties doen als dat je kunt en wilt doen. Zet je kaarten dus slim in.

Er zijn zeven mogelijke hoofdacties, te weten:

1. Dig at a site
2. Discover a new site
3. Overcome a Guardian
4. Buy a card
5. Play a card
6. Research
7. Pass



'Somewhere, your grandpa is laughing'

Dig at a site
Hierbij zet je één van je archeologen in om een opgraving te doen bij een site. Om dit te kunnen doen, zal je reiskosten moeten betalen. Reiskosten betaal je door het spelen van één of meer kaarten uit je hand met daarop de juiste vervoermiddelen. Elke kaart bevat één of meer vervoermiddelen zoals de benenwagen, een auto, een boot of een vliegtuig. Je mag altijd kaarten inzetten met een beter vervoermiddel dan noodzakelijk is maar niet andersom. Wanneer je het juiste vervoermiddel niet hebt, kan je ervoor kiezen om twee munten te betalen voor elk vervoermiddel dat je tekort komt. Vergeet dat laatste niet want het kan nog wel eens van pas komen.

Discover a new site
Op het eiland Arnak zijn er nog veel plekken die ontdekt moeten worden. Om een nieuwe site te ontdekken zal je eerst een aantal kompassen moeten betalen. Dit aantal varieert van drie kompassen voor een kleine site tot zes kompassen voor een grote site. Ook moet je het juiste vervoermiddel gebruiken om bij de site te komen. Bij de site aangekomen vind je niet alleen één of twee Idols met elk hun eigen directe effect, maar ook een aantal schatten. Maar pas op, want door de site te ontdekken, heb je ook de Guardian van de site doen ontwaken. En dat had je beter niet kunnen doen.

Overcome a Guardian
Een Guardian ontwaakt op het moment dat iemand zijn site komt verstoren. Dit is nog niet direct een probleem maar dat kan het wel worden als je de Guardian aan het einde van de ronde nog niet hebt overwonnen. Als dat namelijk het geval is, zal je een Fear-kaart moeten pakken die jou, zoals je weet, aan het einde van het spel een punt aftrek oplevert.

Om een Guardian te verslaan, zal je kosten moeten betalen. Deze kosten bestaan uit een combinatie van vervoermiddelen en/of eerder gevonden schatten zoals een tablet, een pijlpunt of juwelen. Daarna mag je de Guardian van de site verwijderen en naast je spelersbord leggen. 

Nadat je hem hebt overwonnen kan je een Guardian tijdens het spel nog om een gunst vragen. Zo kan het zijn dat hij je een vervoermiddel of een extra handkaart geeft. Of misschien vernietigt hij wel één van die vervelende Fear-kaarten voor je. Aan het einde van het spel levert elke Guardian die je hebt overwonnen vijf punten op, ongeacht of je de gunst wel of niet hebt verbruikt. 



'I've got a bad feeling about this'

Buy a card
In een spel dat gebruik maakt van deck building moet het natuurlijk wel mogelijk zijn om aan nieuwe kaarten te komen. Dat doe je met deze actie. Je hebt daarbij de keuze uit twee soorten kaarten: kaarten met voorwerpen die je tijdens je expeditie verder kunnen helpen, oftewel de Itemkaarten, en kaarten met artefacten, oftewel de Artefactkaarten.

Itemkaarten koop je door het juiste aantal munten in te leveren en Artefactkaarten koop je door het juiste aantal kompassen in te leveren.

Een Itemkaart plaats je onderin je deck. Zeker naarmate je richting het einde van het spel gaat, is de kans groot dat je de kaart niet meer op handen zult krijgen. Daarom kan het soms slimmer zijn om kaarten te kopen die je meer overwinningspunten opleveren dan kaarten die een leuk effect geven.

Een Artefactkaart gaat naar je speelgebied en mag direct gebruikt worden voor het effect. Komt dezelfde Artefactkaart later in het spel opnieuw voorbij, dan kan het effect nogmaals gebruikt worden. Je zal dan wel eerst een tablet moeten betalen.

Play a card
Zoals eerder aangegeven kunnen kaarten op meerdere manieren worden ingezet. Zo kunnen kaarten worden ingezet als vervoermiddel maar ook voor het effect dat op de kaart staat afgebeeld. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan het mogen nemen van extra kompassen of munten, het mogen trekken van een extra kaart of het afleggen van een kaart om een juweel te mogen pakken. Staat er naast het effect een bliksemschicht? Dan is de actie gratis en is je beurt nog niet afgelopen.



'Not as easy as it used to be'

Research
Bij deze actie verplaats je of je vergrootglas of je notitieboek naar het volgende niveau op de Research Track. Om dit te mogen doen, dienen de afgebeelde kosten betaald te worden. Het gaat daarbij om een combinatie van kompassen en munten, tabletten, pijlpunten en juwelen. Het is aan jou of je je vergrootglas of je notitieboek verplaatst, maar je notitieboek mag nooit verplaatst worden naar een niveau hoger op het spoor dan je vergrootglas. Je zult namelijk wel eerst iets met je vergrootglas ontdekt moeten hebben voordat je er aantekeningen over kunt schrijven in je notitieboek toch?

Elk niveau dat je op de Research Track weet te bereiken, kost niet alleen het nodige, maar levert je ook wat op. Wat precies is afhankelijk van of je je vergrootglas of je notitieboek hebt verplaatst. Het zijn in ieder geval altijd overwinningspunten in combinatie met bijvoorbeeld kompassen of munten, maar je krijgt ook de mogelijkheid om een Assistent in te huren. Een Assistent inzetten voor zijn of haar effect is altijd een gratis actie. 

Pass
Als je geen hoofdactie meer kunt of wilt uitvoeren dan pas je. Het passen is dan de hoofdactie. Als er nog gratis acties te doen zijn, zal je die in deze beurt moeten nemen. Het is namelijk niet toegestaan om een beurt te nemen waarbij je alleen gratis acties uitvoert en geen hoofdactie.

Na vijf rondes volgt de eindtelling. De expeditieleiders krijgen nu punten voor de positie van hun vergrootglas en notitieboek op de Research Track van de tempel, voor de tempeltegels en Idols in hun bezit, voor de Guardians die ze overwonnen hebben en voor de Item- en Artefactkaarten die ze tijdens het spel hebben gekocht. En, natuurlijk niet te vergeten, er worden punten afgetrokken voor de Fear-kaarten die ze niet kwijt hebben weten te raken. Degene met de meeste punten, is de winnaar.


'There were a few, but they all had the same problem. They weren’t you, honey'

The Rival
In de solo neem je het op tegen The Rival. The Rival is een automa die wordt bestuurd met behulp van een Rival Action Stack bestaande uit tien actietegels. De moeilijkheidsgraad is afhankelijk van de samenstelling van de Rival Action Stack. In de Rival Action Stack zitten altijd de vijf standaard actietegels en een combinatie van groene en/of rode actietegels. Deze actietegels komen in paren: de rode actietegel maakt een actie van The Rival meer agressief dan de groene actietegel. Elk paar staat voor een bepaalde actie en alle acties moeten in de Rival Action Stack opgenomen worden. Je kiest dus van elk paar één tegel uit. Des te meer rode tegels, des te moeilijker het spel. Of beter gezegd: lastiger. De actie zelf wordt namelijk niet moeilijker, maar zorgt ervoor dat The Rival bijvoorbeeld de Itemkaart neemt met de meeste overwinningspunten in plaats van de Itemkaart met de minste overwinningspunten. De hogere score die hij aan het einde van het spel neerzet, zal daardoor lastiger zijn om te overtreffen.

Naast de stapel met actietegels krijgt The Rival een eigen spelersbord, waarvan hij de (grijze) achterzijde gebruikt, samen met zes archeologen en een vergrootglas. Hij krijgt geen kompassen of munten, en ook geen tabletten, pijlpunten of juwelen. Daar staat tegenover dat The Rival nergens voor hoeft te betalen en ook geen Fear-kaarten ontvangt. Hij heeft het maar makkelijk.



'X never, ever marks the spot'

Jij speelt het spel net zoals je dat multiplayer zou doen. Wanneer The Rival aan de beurt is, draai je de bovenste tegel van de Rival Action Stack open en voer je de bijbehorende actie uit. Daarbij kan het gebeuren dat The Rival moet kiezen uit twee of meer dingen. In dat geval geeft de beslispijl op de achterzijde van de volgende actietegel aan of je vanaf de linker- of de rechterzijde van het speelbord moet kijken.

The Rival past pas als hij de tien actietegels allemaal heeft gespeeld, ook als jij al een aantal beurten daarvoor hebt gepast. Na vijf rondes volgt de eindtelling, waarbij The Rival punten scoort voor exact dezelfde zaken als jij. Behalve dan de Fear-kaarten, want die kreeg hij niet. Oh ja… dat was ook zo.

Met veertig Itemkaarten, 35 Artefactkaarten, vijftien Guardians, tien kleine sites, zes grote sites, twaalf Assistents en 16 Idols én een automa met vijf verschillende moeilijkheidsgraden speelt elk potje van Lost Ruins of Arnak weer anders dan het vorige potje, in ieder geval naar mijn mening. Toch kan het zijn dat je net even wat anders wilt. En dat 'anders' komt met een uitbreiding!



'I am making this up as I go'

Lost Ruins of Arnak: Expedition Leaders
Waar in Lost Ruins of Arnak elke expeditieleider nog start met een deck van zes kaarten dat voor elke expeditieleider hetzelfde is, heb je met Lost Ruins of Arnak: Expedition Leaders de keuze uit zes unieke expeditieleiders. Elke expeditieleider heeft zijn of haar eigen deck met zes kaarten en daardoor verschillende vaardigheden en skills.

Met deze uitbreiding werd er een element van asymmetrie aan het spel toegevoegd. Dit komt de herspeelbaarheid van het spel, die er naar mijn mening toch zeker al was, nog verder ten goede. Elke expeditieleider kan en doet weer iets anders.

De uitbreiding bevat niet alleen de expeditieleiders, maar ook twee nieuwe Research Tracks, die beiden ook gebruikt kunnen worden zonder de expeditieleiders, en nieuwe Item- en Artefactkaarten, samen met nieuwe Guardians en Assistents.

In de uitbreiding zitten de volgende expeditieleiders:

The Captain
The Captain heeft een extra archeoloog tot zijn beschikking. Deze archeoloog kan net zoals de andere twee archeologen ingezet worden. Verder heeft The Captain de mogelijkheid om het zilveren effect van een Assistent uit de voorraad te gebruiken.

The Falconer
The Falconer heeft een adelaar tot haar beschikking. Tijdens het spel kan ze de Adelaar eropuit sturen om bijvoorbeeld een site te activeren en de bijbehorende schatten te kunnen nemen zonder dat ze er een archeoloog naartoe hoeft te verplaatsen. Des te langer je wacht met het inzetten van de adelaar, des te meer je dit oplevert.

The Baroness
The Baroness krijgt aan het begin van ronde twee tot en met vijf extra inkomsten. Ook heeft zij een kaart in haar startdeck zitten waarmee ze een zojuist gekochte Itemkaart direct op handen mag nemen. Normaal gesproken moet je deze kaart natuurlijk onderin je deck plaatsen.



'Snakes. Why did it have to be snakes?'

The Professor
The Professor krijgt aan het begin van ronde twee tot en met vijf een extra kompas of tablet. Ook heeft hij een persoonlijk archief met Artefactkaarten die alleen hij mag kopen. Wanneer het archief leeg is, kan het archief tegen betaling van een kompas eenmalig gevuld worden met drie nieuwe Artefactkaarten.

The Explorer
The Explorer heeft maar één archeoloog tot haar beschikking. Deze is wel meerdere keren per ronde in te zetten, zolang je maar voldoende snacks hebt voor extra energie. Aan het begin van het spel heb je maar twee snacks die je zou kunnen verorberen, maar aan het begin van de derde ronde komt er een derde snack bij. Het inzetten van de eerste snack is gratis, voor de tweede en de derde snack betaal je een munt dan wel een kompas.

The Mystic
The Mystic is de enige expeditieleider die het nemen van Fear-kaarten niet zal vermijden. Juist niet, want hij voert er namelijk rituelen mee uit. Om een ritueel uit te kunnen voeren, vernietig je één van zijn unieke startkaarten. Vervolgens mag je twee, drie of vier Fear-kaarten, die je eerder al hebt verbannen naar een speciale ritueelstapel, vernietigen en levert dat je een bepaald voordeel op. Zo zorgt het vernietigen van vier Fear-kaarten er bijvoorbeeld voor dat je een Guardian kunt overwinnen zonder dat je de hiervoor benodigde kosten hoeft te betalen.

Met het toevoegen van deze uitbreiding blijft de setup van het spel nagenoeg gelijk. Natuurlijk moet je even uitzoeken wat een expeditieleider precies doet en of dat past bij jouw speelstijl. Of juist niet natuurlijk. Probeer ze allemaal uit zou ik willen zeggen. Voor The Rival blijven de regels precies hetzelfde. 

Als je Lost Ruins of Arnak leuk vindt om te spelen, maar je bent op zoek naar meer variatie, dan is deze uitbreiding echt wel een must. Met zes expeditieleiders en alle andere extra’s kan je echt wel even vooruit. Voor wie nog meer wil, is er gelukkig een tweede uitbreiding.



'No ticket'

Lost Ruins of Arnak: The Missing Expedition
Voor wie nog niet genoeg had aan de zes expeditieleiders uit Lost Ruins of Arnak: Expedition Leaders, kan ik je Lost Ruins of Arnak: The Missing Expedition zeker aanraden. In deze tweede uitbreiding zitten niet alleen twee nieuwe expeditieleiders en nog meer Research Tracks, nieuwe Item- en Artefactkaarten en nieuwe Guardians en Assistents maar ook een heuse campagne die alleen solo of met twee spelers doorlopen kan worden.

Alhoewel deze campagne overeenkomsten heeft met de solocampagne die je op de website van CGE Games kunt vinden, is de nieuwe campagne meer uitgebreid en daarmee voor mij meer interessant. Daarover later meer.

Ik wil eerst de nieuwe expeditieleiders aan je voorstellen. Dit zijn:

The Journalist
The Journalist vindt het niet erg om verhalen te schrijven voordat alle feiten bekend zijn. Wat maakt het uit dat het verhaal niet klopt, rectificeren kan altijd nog. Het schrijven van artikelen levert hem namelijk voordelen op, bijvoorbeeld korting op het kopen van een Artefactkaart of het direct mogen nemen van een Idol.

Bij het verkennen van de tempel mag hij zijn notitieboek tot een niveau hoger dan zijn vergrootglas plaatsen. Is dat dan belangrijk? Vind ik zelf van wel, want op deze manier kan je bijvoorbeeld eerder een Assistent inhuren.

The Mechanic
The Mechanic gaat op zoek naar goud en krijgt daarbij (vanaf ronde drie) hulp van het aapje Rusty. Goud bewaart ze in een rad in haar machine en dat kan haar een voordeel opleveren. Door het spelen van één van haar startkaarten, kan The Mechanic het rad in beweging zetten. Afhankelijk van waar het rad stopt, heeft ze een voordeel te kiezen.



'Don't call me Junior'

En dan is er natuurlijk nog de campagne. De campagne bestaat uit zes hoofdstukken. Elk hoofdstuk biedt een nieuwe manier om Lost Ruins of Arnak te spelen en vraagt onder meer om een specifieke setup met een bepaalde zijde van het speelbord en een keuze voor één van de zes Research Tracks. Elk hoofdstuk komt met één of meer Item- en/of Artefactkaarten, nieuwe sites en/of nieuwe Guardians. Ook komt elk hoofdstuk met een aantal Encounter-kaarten plus een overzichtskaart.

Op een overzichtskaart staat een aantal opdrachten. Weet je die te voltooien, dan mag je een specifieke Item- of Artefactkaart aan het spel toevoegen. Ook levert je het een symbool op, zoals bijvoorbeeld een hart, een goudklomp of een veer. Aan het einde van een hoofdstuk streep je de gekozen symbolen af op het campagneblad.

Tijdens een hoofdstuk zal je ook meerdere Encounter-kaarten vrijspelen. Op deze kaarten staan telkens twee opties aangegeven, waarvan je er eentje kiest en het effect daarvan ook direct ten uitvoer brengt. Ook dit levert je een aantal symbolen op dat je aan het einde van het hoofdstuk op het campagneblad afspeelt.

Op deze manier vormen zich meerdere verhaallijnen. Heb je het einde van een verhaallijn weten te bereiken of, anders gezegd, ben je bij een Plot Point aangekomen, dan mag je de bijbehorende tekst in het campagneboek lezen en krijg je een kaart.

Maar wat vind ik nu van de campagne? Heel eerlijk, ik vond de campagne wat tegenvallen. In ieder geval waar het gaat om het verhaal dat zich zou moeten vormen. Dat vond ik niet heel goed uitgewerkt. Wat daarbij waarschijnlijk wel meespeelt, is dat ik kort voor het spelen van deze campagne nog een deel van de campagne van Legacy of Yu heb gespeeld. In Legacy of Yu pak je niet alleen tijdens het spel zelf regelmatig het campagneboek erbij om te kijken welke kaarten uit het spel verwijderd of aan het spel toegevoegd moeten worden, maar ook aan het einde van spel. Daarbij maakt het echt uit of je gewonnen of verloren hebt. Daarin vind ik Lost Ruins of Arnak: The Missing Expedition echt wat tekortschieten. Of ik heb iets gigantisch gemist.

Zou ik daarmee de aanschaf van deze uitbreiding afraden? Nee, dat zeker niet. De hoofdstukken uit de campagne kunnen namelijk ook als een opzichzelfstaand scenario gespeeld worden en dat is echt wel leuk om te doen. Maar zie ik mezelf de campagne opnieuw spelen? Nee, dat waarschijnlijk niet.



Conclusie
Lost Ruins of Arnak vind ik in de basis al een ontzettend leuk spel dat met de expeditieleiders uit één van de twee uitbreidingen alleen maar leuker is geworden.

Van de campagne had ik zelf iets meer verwacht. Elk hoofdstuk geeft het spel een nieuwe uitdaging, die op een andere manier aangevlogen zal moeten worden, maar het is niet zo dat ik ben meegezogen in een verhaal. Dat neemt niet weg dat de wijzigingen die de campagne aanbrengt in het basisspel gewoon leuk zijn om te spelen en ook opzichzelfstaand gespeeld kunnen worden.

Met de beide uitbreidingen heb je acht expeditieleiders en zes Temple Tracks tot je beschikking en veel, heel veel kaarten, sites, Guardians, Idols en Assistents. Je kunt dus volop variëren.

Door het kleurrijke en daarmee wat drukke speelbord kan Lost Ruins of Arnak je misschien wat doen afschrikken, maar de regels zijn relatief eenvoudig en je kunt snel aan de slag. 

De kwaliteit van de componenten is zonder meer goed te noemen. Voor het spel zijn vele niet-officiële upgrades beschikbaar, iets waar ik dankbaar gebruik van heb gemaakt. Want, zeg nou zelf, naast tabletten, pijlpunten en juwelen van plastic vallen de kartonnen kompassen en munten toch echt in het niet.

De setup van het spel neemt tussen de vijf en tien minuten in beslag. Het hebben van een goede insert (of het gebruik van zakjes) helpt daar natuurlijk wel bij. Solo duurt het spel gemiddeld 45 minuten per potje. Dit nodigt uit om direct nog een tweede potje te spelen.

Lost Ruins of Arnak komt hier nog met grote regelmaat op tafel en zal dat ook blijven doen, maar dan wel altijd met één van de expeditieleiders. Halen dus, die uitbreiding(en)!

Review door Corien de Jongh © voor De Solospelers ©

Pro
+ Het spel speelt snel weg
+ Kwaliteit componenten
+ The Rival is heel makkelijk te bedienen

Con
- De campagne had beter uitgewerkt kunnen worden

REFERENTIEPUNTEN
Thema: 5/5
Art/Componenten: 8/10
Spelregels: 4/5
Setup/Speeltijd: 3/5
Geluk versus strategie: 3/5
Win-/Verliesconditie: 5/5
Herspeelbaarheid: 4/5
Spelplezier: 8/10

ALGEMENE SCORE: 8,0/10