PAPER TALES: Beyond The Gates

Om met de deur in huis te vallen over mijn meest gespeelde spel ooit, Paper Tales, kan ik ronduit zeggen dat het spel zwaar onder de radar is gebleven en naar mijn mening ook zwaar ondergewaardeerd wordt. Door de jaren heen heb ik wel mijn stinkende best gedaan om Paper Tales onder de aandacht te brengen, vaak met matig succes. Verwacht je daarom aan een review met alleen maar positieve elementen... of... wel...

Paper Tales is een ‘drafting’ spel dat, toen het verscheen in 2017, vergeleken werd met het nog steeds immens populaire 7 Wonders (2010). Niemand was echter op zoek naar een vervangende '7 Wonders' en ondanks de zeer hoge rating van Zee Garcia (The Dice Tower) bleef het grote succes uit. Die verwijzing deed het spel geen eer aan, Paper Tales was en is veel meer dan een clone en dat zou een jaar later ook blijken. Het spel kwam op de markt als een 2-5 spelers-spel en was in eerste instantie dus helemaal niet solo te spelen. Tot Beyond the Gates uitkwam, een uitbreiding hoofdzakelijk gericht naar de solospelers. Met extra kaarten en een heuse tegenstander, The Lich King, werd Paper Tales plots een wel zeer interessant en waardevol spel. 

De manier waarop ze het draftingsysteem solo wisten toe te passen was, voor mij althans, een openbaring. Drafting: bij dit spelmechanisme kies je een kaart en geef je de overige kaarten door aan de volgende speler. Solospelers hebben uiteraard geen fysieke tegenstander en om die dan te laten kiezen... De designers bedachten daarom een ingenieus systeem dat perfect werkte. Je handkaarten samenstellen doe je door vijf kaarten van het deck te nemen en er daarvan slechts één te houden als handkaart, de overige vier leg je even apart. Dan neem je opnieuw vier kaarten van het deck, kiest er één als handkaart, de drie overige leg je bij de niet-geselecteerde kaarten van daarnet. Je neemt opnieuw drie kaarten van het deck, kiest er één en legt de andere twee op de niet-geselecteerde stapel. Schud nu alle niet-geselecteerde kaarten en bekijk de bovenste twee kaarten, daarvan hou je er eentje. Als laatste en vijfde handkaart neem je de bovenste kaart van het deck met niet-geselecteerde kaarten. Je snapt het wel, zo simuleer je een spel van 3 personen waarbij je de niet gekozen kaarten mogelijks nog terug in handen krijgt. Toch niet zo spectaculair of geheel vernieuwend hoor ik je denken en dat klopt. Maar na de drafting worden alle niet-gekozen kaarten gebruikt door de automa om er punten mee te scoren. Op die manier ben je verplicht om over elke kaart die je weggeeft goed na te denken. De keuze van welke kaart je neemt hangt dus niet compleet af van wat jij zelf kan gebruiken maar ook van wat het je tegenstander oplevert. 

Beyond The Gates schuilt The Lich King
In Paper Tales bestuur je een koninkrijk en probeer je als speler punten te scoren door goed te presteren én door oorlog te voeren tegen The Lich King. Je koninkrijk wordt vertegenwoordigd door units, kaarten die na de drafting (FASE 1) in je tableau komen te liggen (FASE 2). In het begin heb je slechts vier velden om units te spelen: twee vooraan, twee achteraan. Later in het spel kan je gebouwen upgraden waardoor je nog een extra unit-kaart vooraan in je tableau mag leggen. Vooraan in je tableau komen trouwens je sterkste kaarten te liggen, die zullen in de 'Wars' fase (FASE 3) namelijk vechten tegen The Lich King. Hoe The Lich King en dus de 'automa' werkt is heel eenvoudig. Je legt een rij van 5 automa-kaarten klaar, waarvan alleen de eerste kaart open ligt. Op die kaarten staan onmiddellijke overwinningspunten (meteen op het score-track toe te voegen) en overwinningspunten die The Lich King kan behalen met de kaarten die je niet selecteerde. Ook staan er twee waardes op (links en rechts van de kaart) die de sterkte van zijn units aanduiden. Elke ronde, tijdens de Wars fase (FASE 3), draait The Lich King een kaart om en telt de waarde van het eerste cijfer van de eerdere kaart op bij het eerste cijfer van de nieuwe kaart. Dit is de sterkte van je eerste tegenstander. Als je wint krijg je 3 punten, als the Lich King wint, krijgt hij slechts 1 punt. Dit doe je nogmaals met het tweede cijfer op de kaarten, het principe is hetzelfde, alleen zijn de waardes hoger en ook moeilijker te verslaan. Na dat gevecht volgt de afrekening. 

Je krijgt altijd 2 centen in de 'income' fase (FASE 4) en je kan er extra bijverdienen doordat bepaalde kaarten centen kunnen opleveren. Bv. de Master Alchemist geeft je 1 cent voor elk hout dat je in je Kingdom hebt. Geld is schaars én belangrijk omdat je daarmee nieuwe units koopt, maar je hebt het ook nodig om gebouwen te mogen bouwen. 

Ouder worden is een uniek aspect
Die gebouwen bouw je in de 'construction' fase (FASE 5). Tijdens de setup krijg je zeven ongebouwde gebouwen, vier van het basisspel en drie uit de 'Beyond The Gates'-uitbreiding. Uiteindelijk zal je maar vier van deze zeven gebouwen effectief kunnen bouwen. Er zijn vier rondes en in elke ronde kan je slechts één gebouw bouwen of upgraden. Deze gebouwen hebben een kost, langs de ene kant moet je de nodige goederen op je kaarten hebben staan, langs de andere kant heb je ook geld nodig om voor de bouwgrond te betalen. De bouwgrond voor het eerste gebouw is gratis, een tweede bouwgrond kost je 2 centen, een derde vier centen, een vierde zes centen. Eenmaal een gebouw gebouwd werd, kunnen deze je redelijk wat opleveren. De gebouw-kaarten zijn dubbelzijdig; ze hebben langs de ene kant een niveau 1 en kunnen geüpgraded worden tot een niveau 2, op de andere kant. Uiteraard levert een niveau 2 meer punten op en zorgt dit vaak ook voor meer geld, grondstoffen, en/of vechtsterkte. Zo mag je bij een geüpgraded gebouw ook een extra unit toevoegen aan de frontlinie van je tableau. Hoe sneller je een gebouw van niveau 2 kan bouwen, hoe sneller je dus ook een extra unit kan uitspelen tegen The Lich King. Daarvoor moet je geld uitgeven, geld dat nodig is voor units... 

Het unieke aan dit spel is dat je units beperkt voor je 'werken'. Na elke ronde, in de 'aging' fase (FASE 6), krijgen ze een ouderdom-fiche op de kaart. Wanneer er bij de volgende ronde zo een ouderdom-fiche ligt dan sterft de unit en verdwijnt deze uit de tableau. Een nieuwe unit rekruteren kost je (in de meeste gevallen veel) geld en, als je weet dat geld schaars is, begrijp je ook dat elke te nemen beslissing, in welke kaart te kiezen, ertoe doet.



Cerberus needs food
Bij dit kaartspel kan ik in het thema kruipen en heb ik toch een zeker gevoel dat de Blacksmith mij van geld voorziet, dat de Commander voor mij vecht en dat ik best het driekoppige Cerberus-beest eten geef opdat hij sterker wordt. De illustraties van Christine Alcouffe stralen evenwel een grillige sfeer uit, ook al laten deze scènes van oorlog en dood zien. Het artwork zal zeker niet iedereen aanspreken, het is een beetje naïef geïllustreerd ook. De speelkaarten zijn niet linnen afgewerkt maar alle onderdelen in Paper Tales zijn wel van zeer goeie kwaliteit. De munten en verouderingsfiches zijn gemaakt van dik karton en de scorefiches zijn standaard houten cilinders in de verschillende spelerskleuren. 

Na meer dan 130 spelletjes durf ik wel zeggen dat de kaarten en het materiaal er nog zeer goed uitzien, zonder te sleeven trouwens.

Met zijn 101 unit kaarten en 11 gebouwenkaarten zit er ook nog eens genoeg herspeelbaarheid in beide dozen. Je gebruikt niet eens de helft van de unitkaarten in een spelletje. En ja, er komt sowieso wat geluk bij kijken, het is drafting, maar daar ligt meteen ook de uitdaging. Je keuze beïnvloedt alles wat volgt en daar schuilt de strategie in het spel, meerdere wegen leiden tot winst. Waarmee ik alweer op een positief punt kom, het is geen simpel 'ik tel mijn puntjes op'-spel! Je hebt wel degelijk een tegenstander, een lachend skelet op een paard dat makkelijk punten scoort en je uitlacht wanneer je foute keuzes maakt bij het draften. Datzelfde skelet neemt het ook tegen je op in een rechtstreeks gevecht en gaat bij winst met die, oh zo belangrijke, punten lopen. Dit is zo een eenvoudig en vlot mechanisme dat je niet eens doorhebt dat je solo speelt, én dat trouwens ook nog eens aanpasbaar in moeilijkheidsgraad is. Echt top!
Wie geen probleem heeft met het Frans kan er trouwens nog een uitbreiding aan toevoegen: Ce qui force les légendas. Helaas vinden ze (nog) geen uitgever voor een Engelse editie en zo vrees ik dat de Legendes een eenzame dood zullen sterven.



Conclusie

Om meteen te beginnen met de grootst te nemen horde, dan spreken we afdoend over de prijs. Wanneer je zowel de basisdoos als de uitbreiding dient aan te kopen voor een 'filler'-spelletje, dan weegt de prijs effectief door. Als ik echter kijk naar mijn hoeveelheid plays, dan is de betaalde prijs verwaarloosbaar. 

Voor de rest: de setup is kinderspel: drie centen nemen, de gebouwen en ouderdom-fiches klaarleggen, de houten speelstukken op het scorebord plaatsen en je kan meteen beginnen draften. De speelduur is heel kort, vier rondes en zo’n 20 tot 25 minuten later is het spel voorbij en ben je klaar voor een nieuw potje. Voor sommige zal dit te kort aanvoelen en zal het de verwachting van een 'volwaardig' bordspel niet kunnen inlossen. Zo bekijk ik Paper Tales niet. Doordat elke kaart zo belangrijk is, ben je bezig met het nemen van keuzes en het bepalen van je verdere strategie. En of je nu een spel speelt van drie uur of 20 minuten, het blijft bepalend. En dat is iets wat doorweegt in mijn eindoordeel. 

Bijkomend speelt Paper Tales gebalanceerd en zeer gestroomlijnd. Het vinkt elk vakje voor me af: interessante kaartcombinaties in een strakke economie met eenvoudige regels en kort bij elkaar liggende eindscores. De moeilijkheidsgraad valt aan te passen. Elke beslissing telt en het blijft steeds spannend tot het einde. Dit is mijn unieke parel die nooit de collectie zal verlaten. Paper Tales: Beyond The Gates krijgt van mij dan ook een 10/10 in fun & gameplay en dit na meer dan 130 potjes !!!

Review door Gert Scheerlinck © De Solo Spelers ©

REFERENTIEPUNTEN:
Theme: 3/5
Art & Components: 8/10
Rulebook: 4/5
Setup & playtime: 5/5
Luck vs Strategy: 4/5
Win / loss condition: 5/5
Replayability: 5/5
Gameplay & Fun Factor: 10/10
overall score: 8,8/10