DISTILLED




Als liefhebber van whisky hoefde ik in juli 2021 niet lang na te denken over de aanschaf van Distilled, een spel over het stoken van sterke drank. Afgelopen maart werd het spel dan eindelijk bij mij thuis bezorgd. En nu ik het een aantal keer gespeeld heb, maakt het mijn verwachtingen meer dan waar.

In Distilled heb je een verlaten stokerij geërfd van een ver familielid. Aan jou de taak om het familiebedrijf weer in zijn oude glorie te herstellen. Je begint het spel met de keuze voor één van de tien beschikbare tasting flights (met uitbreiding: veertien beschikbare tasting flights). Alle spelers spelen met dezelfde tasting flight. Elke tasting flight kent zeven verschillende soorten sterke drank, zoals bijvoorbeeld whisky, rum, gin en tequila. De recepten voor deze dranksoorten heb je nog niet, maar kun je gaandeweg het spel kopen en vervolgens ook maken. Vodka en moonshine kan iedereen maken, ook al aan het begin van het spel.

Afhankelijk van de tasting flight waarmee het spel gespeeld gaat worden, hoort daar ook een aantal stokers bij. Elke speler krijgt twee verschillende stokers, waarvan er één gekozen wordt. Elke stoker komt met zijn of haar eigen voordeel en een combinatie van geld, water en/of gist om het spel mee te beginnen. Verder komt elke stoker met een signatuurrecept dat alleen hij of zij kan stoken. Hier hoort ook een apart signatuuringrediënt bij dat alleen jij tot je beschikking hebt. Probeer dit recept ook te maken want deze drank levert je bij de verkoop veel overwinningspunten op.



Alle kaarten verzamelen...
Distilled is een spel met resource management en ‘push your luck’-elementen. Het spel wordt gespeeld over zeven rondes. Elke ronde bestaat uit vier fases:
1. Market phase
2. Distill phase
3. Sell phase
4. Age phase

Market phase
In deze fase ga je naar de markt om alles te kopen wat je nodig hebt om sterke drank te kunnen stoken. Denk hierbij aan nieuwe recepten en ingrediënten maar ook vaten om je drank in te kunnen laten rijpen en flessen om je drank in te verkopen. Op de markt kun je ook specialisten in dienst nemen die je elke ronde een voordeel kunnen opleveren. Tot slot kun je upgrades kopen voor je stookketels en gebouwen. Het kopen doe je met een enkele kaart per keer met de klok mee, net zo lang tot alle spelers hebben gepast.




Nieuwe rum in oude vaten
Distill phase
In deze fase ga je daadwerkelijk sterke drank stoken. Alle spelers plaatsen nu ingrediënten in hun ketel. Elk recept heeft in ieder geval een waterkaart en gistkaart nodig, samen met één of meer suikerkaarten. Deze suikers komen in verschillende vormen. Naast graansuikers zijn er ook recepten die plantsuikers of fruitsuikers nodig hebben. Voor elke suikerkaart die je in je ketel hebt geplaatst, voeg je een alcoholkaart toe. Elke speler pakt nu alle ingrediënten die hij of zij in de ketel heeft geplaatst en schudt deze als gedekte stapel door elkaar. Vervolgens worden zowel de bovenste kaart (ook wel ‘heads’ of ‘foreshots’ genoemd) als de onderste kaart (ook wel ‘tails’ of ‘feints’ genoemd) van de stapel verwijderd en terug in je voorraadkast geplaatst. Wat je nu nog aan ingrediënten in je stapel over hebt, is het resultaat van je stook. Als deze kaarten, samen met het juiste vat, overeenkomen met één van jouw recepten, is je stook succesvol geweest en heb je deze sterke drank gemaakt. Als van deze soort drank nog een label beschikbaar is, mag je dit nu aan je stook toevoegen.



Sell phase
In deze fase kun je de sterke drank die je net hebt gemaakt verkopen. Om dit te kunnen doen, moet je een fles vanuit je berging aan de stook toevoegen. Van alle kaarten in de stook tel je nu de verkoopwaarde bij elkaar op, samen met de eventuele verkoopwaarde van het recept zelf (vodka, moonshine en je signatuurrecept). Voor een aantal kaarten krijg je overwinningspunten in plaats van geld. Ook de recepten zelf leveren een aantal overwinningspunten op. Het label dat je bij het stoken van de drank hebt gekregen, moet je nu inzetten voor een bonus. Deze bonus kan onder meer bestaan uit geld, een gratis kaart van de markt of een gratis recept. Als je je standaard metalen vat en/of standaard glazen fles hebt gebruikt, mogen deze nu terug naar de berging. Heb je de drank verkocht in een fles die je op de markt hebt gekocht, dan houd je deze fles apart gedurende de rest van het spel. Alle andere kaarten gaan terug naar de bijbehorende aflegstapel.
Het is toegestaan om tijdens deze fase meer dan één sterke drank te verkopen maar, net als met het kopen van kaarten op de markt, verkoop je slechts een enkele stook per keer, met de klok mee, net zo lang tot alle spelers hebben gepast. Maar hoe kom je dan aan meerdere soorten drank om in dezelfde ronde te verkopen? Daarvoor dient de volgende fase van het spel.

The Angel's share
Age phase
Er zijn soorten sterke drank die eerst op houten vaten of kruiken van aardewerk moeten rijpen voordat ze verkocht en gedronken mogen worden. Voorbeelden hiervan zijn whisky, tequila, baijiu en arak. Als je dus een stook van zo’n sterke drank hebt uitgevoerd, voeg je tijdens de sell phase geen fles toe aan de stook, maar een flavourkaart waarna je het vat of de kruik met daarin de ingrediënten en het bijbehorende label in je magazijn legt. Heb je vanuit eerdere rondes al vaten of kruiken in je magazijn liggen, dan voeg je nu nog een extra flavourkaart toe. Des te langer een drank kan rijpen, des te meer overwinningspunten de verkoop van die drank je op gaat leveren.

Voor het begin van een volgende ronde wordt gekeken of iemand aan de voorwaarde van een spirit award heeft voldaan. Zo ja, dan krijgt die speler (of spelers als meer mensen aan de voorwaarde voldoen) de overwinningspunten voor de betreffende spirit award. De spelers die de afgelopen ronde geen sterke drank hebben verkocht, kunnen er voor kiezen om een tasting in hun stokerij aan te bieden. Hierbij mag je tot vier overwinningspunten inleveren voor evenveel geld.



Slàinte Mhath!

Aan het einde van ronde zeven wordt de eindscore bepaald. Hierbij wordt als eerste gekeken naar de dranken die nog in je magazijn liggen. Hiervoor krijg je alleen de overwinningspunten die op de kaarten in je stook staan, dus niet het geld. Vervolgens krijg je punten voor je flessencollectie. Elke fles hoort bij een bepaalde regio (Europa, Amerika of Azië en met de uitbreiding ook Afrika en het Midden Oosten) en des te meer flessen je uit dezelfde regio hebt, des te meer overwinningspunten dit oplevert. Ook upgrades voor je stookketels en gebouwen kunnen overwinningspunten opleveren. Tot slot krijg je overwinningspunten voor elk distillery goal-kaart waaraan wordt voldaan, samen met een overwinningspunt voor elke vijf munten die je nog over hebt. 



Solo flight
Ook het solospel wordt gespeeld over zeven rondes. In plaats van de distillery goal-kaarten en spirit awards die je bij de multiplayer kunt behalen, moet je nu een route langs verschillende solo goal-kaarten doorlopen.

Er zijn drie types solo goal-kaarten, type A, B en C. De type A-kaarten geven een einddoel waar je naar toe moet werken. Zowel de type B-kaarten als de type C-kaarten zijn tussentijdse doelen, waarbij het voor de type B-kaarten moeilijker is om aan de voorwaarde te voldoen dan voor de type C-kaarten. Door meer type B-kaarten dan type C-kaarten neer te leggen, kun je de moeilijkheidsgraad van het solospel aanpassen.

Je legt de solo goal-kaarten in het patroon van een whiskyvat neer. In totaal krijg je daarmee vijf rijen met solo goal-kaarten, waarbij de kaarten in rij twee en vier gesloten blijven. Wanneer je aan de voorwaarde van een solo goal-kaart op rij vijf voldoet, mag je de twee kaarten die daar direct boven liggen open draaien. Omdat de kaarten in rij drie ook al open zijn gedraaid, kun je een strategie bepalen waar je je de volgende rondes op moet richten. Om het solospel te kunnen winnen, moet je in elke rij aan de voorwaarde van ten minste één goal-kaart voldoen. Ook moet het door jou behaalde aantal punten ten minste gelijk zijn aan het aantal punten dat op de door jou behaalde type A- en type B-kaarten is aangegeven.

De solo goal-kaarten komen in vier verschillende categorieën, te weten:
1. Distill goals, waarbij je een bepaalde soort sterke drank zult moeten maken.
2. Sell goals, waarbij je een bepaalde soort sterke drank zult moeten verkopen.
3. Collect goals, waarbij je specifieke kaarten zult moeten zien te bemachtigen. Hierbij kan gedacht worden aan bepaalde upgrades voor je stokerij, bepaalde flessen of bepaalde labels.
4. Earn goals, waarbij je in een ronde een bepaalde prestatie moet leveren. Hierbij kan gedacht worden aan het verdienen van een bepaalde hoeveelheid geld of overwinningspunten in een ronde).




Het zit gewoon goed in elkaar
Het spel bevat vooral veel kaarten, die van een zeer goede kwaliteit zijn. Omdat de kaarten vaak geschud moeten worden, heb ik de kaarten wel voorzien van sleeves maar dat is natuurlijk heel persoonlijk of je dat prettig vindt of niet. In de speldoos zit een custom insert waarin alle kaarten perfect passen, zelfs met sleeves. Verder komt het spel met Gametrayz voor de verschillende labels, de munten en de blokjes voor de recepten. De munten (karton) en blokjes voor de recepten (hout) kunnen een upgrade naar een metalen versie krijgen, wat ik ook gedaan heb. Voor de markt is ook een playmat beschikbaar. Deze had ik in eerste instantie aan me voorbij laten gaan maar heb ik inmiddels toch ook maar aangeschaft. Het maakt het kopen van de kaarten en verversen van de markt toch net even makkelijker. Er is ook een duidelijke player aid voor elke speler. Behalve de spelregels die erg duidelijk zijn met voldoende voorbeelden, komt het spel ook met de ‘First Taste’, een stap-voor-stap-uitleg voor nieuwe spelers. Hierin wordt een eerste ronde gespeeld waarbij elke speler een aantal specifieke kaarten krijgt en deze moet gebruiken.

Conclusie

Hoewel de handelingen per ronde elke keer hetzelfde zijn en blijven, biedt het spel voor mij meer dan voldoende variatie. Als je het spel samen met de uitbreiding Africa & Middle East hebt aangeschaft, heb je de keuze uit 14 verschillende tasting flights en 24 verschillende stokers. Waar je je bij de ene tasting flight vooral richt op het maken van dranken die niet hoeven te rijpen op vaten en/of kruiken, richt je je bij de volgende tasting flight juist weer op de dranken die niet hoeven te rijpen en direct verkocht kunnen worden. Ook heb je tasting flights die zich richten op een specifieke regio (Europa, Amerika, Azië en Afrika en het Midden Oosten) en tasting flights met vanuit elke regio wat. Bij elke tasting flight wordt aangegeven welke stokers hiermee het beste samen gaan. Dit maakt dat de puzzel om aan de voorwaarden van de solo goal-kaarten te kunnen voldoen, elke keer weer anders is. Elke keer weer zal je dus opnieuw moeten uitvogelen welke weg naar de overwinning leidt. Mij is dat laatste tot nu toe in ieder geval nog niet gelukt (want niet het doel op een type A-kaart weten te halen), maar we blijven het proberen.

Review door Corien de Jongh © Voor De Solo Spelers ©

Pro:
+ Solo speelt het spel vlot weg (circa 30 tot 45 minuten)
+ Duidelijke spelregels
+ Kwaliteit componenten
+ Variabele setup
+ Moeilijkheidsgraad solo aan te passen

Con:
- Setup neemt relatief veel tijd in beslag
- Het ‘push your luck’-element zorgt ervoor dat je stook niet de drank kan opleveren die je had willen maken

REFERENTIEPUNTEN:
Thema: 4/5
Art/Componenten: 8/10
Spelregels: 4/5
Setup/Speeltijd: 2/5
Geluk versus strategie: 2/5
Win-/Verliesconditie: 5/5
Herspeelbaarheid: 4/5
Spelplezier: 8/10

ALGEMENE SCORE: 7,4 / 10