Kanban EV








Wachtend in het kantoor hoor je het klikken van haar naderende hakken. Zodra ze het kantoor binnenkomt met haar mantelpakje aan, gaat er een korte huivering door je heen. Je ziet je twee collega’s die naast je zitten al grijnzen als ze Sandra het kantoor zien binnenstappen. Het is weer het einde van de week en ons uitgevoerde werk zal geëvalueerd worden. De hele week heb je je stinkende best gedaan en toch heb je het gevoel dat Sandra kritischer is op jouw geleverde werk dan op dat van je collega’s Turzci en Lacerda. Geen idee hoe ze het voor elkaar krijgen maar ze lijken zeker een streepje voor te hebben. Benieuwd wat deze week het oordeel van Sandra zal zijn. Hopelijk word ik niet ontslagen, ik heb deze baan in de autofabriek hard nodig en werk er keihard voor.



Kanban maakt visueel
De Kanban methode is, kort samengevat, een visuele methode om processen te definiëren, te managen en te verbeteren. In Kanban EV ben je een medewerker van een fabriek van elektrische auto’s en is het jouw taak om de beschikbare shifts (diensten) zo goed mogelijk te verdelen over de uit te voeren werkzaamheden. Iedere werkdag kies je in welke afdeling en achter welke werkbank je aan het werk gaat. Deze plek bepaalt hoeveel shifts je kunt draaien. Het is ook mogelijk om shifts bij te kopen via je gespaarde shifts. Je werkdag kan echter nooit uit meer dan vier shifts bestaan. Er zijn voor vijf verschillende types auto’s bouwplannen en onderdelen te bemachtigen. Deze onderdelen kan je opnieuw upgraden en uiteindelijk kan je met deze plannen en onderdelen de auto’s assembleren. Na het assembleren dienen de auto’s nog op de interne testbaan gecontroleerd te worden. Maar pas op, de duivelse Sandra (manager) die door de fabriek marcheert let goed op of je je werk wel goed uitvoert en er überhaupt wel gekwalificeerd voor bent.



Kennis is macht
De fabriek bestaat, zoals eerder vermeld, uit vijf afdelingen waar je kunt werken, te weten: Design, Logistics, Assembly, Research & Development en Administration. Je komt als nieuweling in de fabriek binnen en zal je in alle afdelingen moeten ontwikkelen om uiteindelijk gecertificeerd te kunnen worden. Dit kan je doen door je shifts te gebruiken om in de boeken te duiken of om extra huiswerk mee naar huis te nemen. Door te certificeren krijg je weer extra beloningen zoals extra diensten en betere leerboeken. Zodra Sandra op een afdeling komt, zal ze beoordelen welke werknemer daar het werk het best uitvoert en vooral... wie dat het minst goed doet. Het is dus belangrijk om je werk en studie zo goed mogelijk te combineren en de manager in de fabriek tevreden te houden.



Beperkte opslagcapaciteit
Als speler heb je een spelersbord voor je liggen waarop je de diverse ontwerpen, onderdelen en geassembleerde auto’s gaat verzamelen. De ruimte op je spelersbord is gelimiteerd en door je te certificeren in de afdelingen speel je extra ruimte vrij op je spelersbord. Tevens krijg je hier meestal een extra bonus voor die je meteen of later kunt inwisselen. Sowieso heeft iedere garage waar je een geteste auto plaatst ook weer een aparte bonus. De geüpgradede en geteste onderdelen van de specifieke types auto’s komen naast of boven je spelersbord te liggen en zullen tijdens de einde-week-score extra punten opleveren.



Actie is reactie
De afdelingen en de uit te voeren acties zijn in het spel logisch ingedeeld. Bij de afdeling Design kun je blauwdrukken van auto’s verzamelen die je in de afdelingen Assembly en Research & Development nodig hebt. Werken op de afdeling Logistics geeft je de optie om extra onderdelen te laten leveren in het magazijn en je kunt er alle beschikbare onderdelen van één type pakken. Er zijn in totaal zes verschillende onderdelen te verkrijgen in het spel, te weten: Motor, Autopilot System, Battery, Body, Electronics en Drivetrain. Op de afdeling Assembly kan je deze verkregen onderdelen monteren in de diverse types auto’s. Hierbij heb je wel een eerder verkregen blauwdruk met dat type onderdeel van die auto nodig. Dit zorgt ervoor dat de geassembleerde auto’s van de band rollen richting de testbaan. Op de afdeling Research en Development kan je uiteindelijk de geassembleerde auto’s testen en ook onderdelen van types auto’s upgraden. Hiervoor heb je wederom een matchend onderdeel alsook een blauwdruk nodig. Tevens zal de waarde van het net geüpgradede onderdeel omhooggaan.



Sandra
Aan het begin van de eerste dag zal de fabrieksmanager, ook wel Sandra genoemd, zich nog rustig in haar kantoor van de Administration ophouden. Op de afdeling Administration zijn overigens ook twee werkbanken beschikbaar waar je de acties van één van de andere afdelingen kunt kopiëren zonder er te staan. Sandra zal nooit achter één van deze twee werkbanken gaan staan. Ze zal zich altijd achter haar horizontale lamellen verschuilen in haar kantoor, terwijl ze stiekem de fabriek en vooral de werknemers in de gaten houdt en beoordeelt. Na de eerste dag zal Sandra zich verplaatsen naar de volgende afdeling en achter de eerst beschikbare werkbank plaats nemen. Dit doet ze van boven naar beneden op het bord, en zodra ze er staat en aan de beurt is, zal ze degene die het minst geleerd en gewerkt heeft in deze afdeling bestraffen. Zorg dus dat je goed in de gaten houdt waar Sandra zich de volgende beurt naartoe zal verplaatsen.



Einde van de week en de staff meeting
Zodra Sandra haar volledige ronde door de fabriek heeft afgewerkt en zich terug in haar kantoor op Administration bevindt, zal er een einde-van-de-week-score uitgevoerd worden. Tijdens deze telling wordt er gekeken naar welke auto’s je in jouw garage hebt staan. Hiervoor krijg je per uitgevoerde Upgrade op dit type auto, door wie dan ook, één punt. Ook krijg je per Upgraded Design van dit type auto één punt. Hierna wordt de einde-week-marker één vak naar rechts verplaatst. Een Staff Meeting zal plaatsvinden in de ronde dat de Pace Car op de testbaan over één van de twee finishstrepen komt. Nu is het tijd om aan Sandra te laten zien hoe goed je hebt gewerkt en hoeveel je hebt geleerd. Op het speelbord liggen vier Performance Goal Cards, en je hebt er drie in je hand gekregen. Deze kun je nu claimen door Speech Tokens te plaatsen, je schept als het ware op over hoe goed je gewerkt hebt. Dit levert je dan de bijbehorende bonus op als je aan de voorwaarde op de kaart voldoet. Hierna wordt de Meeting Marker ook één plek naar rechts verplaatst.



“The end is the beginning is the end”
Het spel eindigt zodra één van de eerder genoemde twee markers op drie en de andere op twee staat. De laatste werkdag zal nu worden voltooid, inclusief de einde-week-score of Staff Meeting. Hierna mag iedereen de nog beschikbare Speech Tokens op een behaalde Final Goal leggen en de bijbehorende punten scoren. Daarna krijg je per overgebleven Bank Shift, Speech Token, Book en Parts Voucher op je spelersbord een punt. Je scoort punten naar het type auto’s dat je in de garage hebt. Zo is de City Car slechts twee punten waard maar de exclusieve Concept Car bijvoorbeeld zes punten. Per trainingstrack krijgen de nummers 1, 2 en 3 punten en als laatste worden de geüpgraded Designs gescoord. De speler met de meeste punten is logischerwijs de winnaar.



The Muppets
Ga je Kanban EV solo spelen dan staat je een flinke uitdaging te wachten. Je werkt in de fabriek samen met de ontwerpers van het spel, de heren Lacerda en Turczi (alleen solo). De heren verzamelen samen de blauwdrukken, onderdelen en auto’s. Je bedient de twee mannen met zogenoemde plan- en selectiekaarten. Aan het begin van een nieuwe dag liggen er altijd drie plankaarten open op tafel. Per werknemer trek je een selectiekaart en bepaal je welke plankaart die neemt en dus ook naar welke afdeling die werknemer zich verplaatst en welke actie er wordt uitgevoerd. Deze acties zijn ook weer verschillend tussen de heren Turzci en Lacerda. Op de selectiekaart staat ook een auto-onderdeel afgebeeld die bepaalt welk onderdeel hij neemt of welke hij wil gebruiken of upgraden.

De heren pakken zelf geen punten in het spel. Iedere keer dat ze een punt scoren gaat deze er bij jou af. Standaard begin je het spel op 15 punten maar dit kan erg hard naar beneden gaan als ze goed scoren. Hou die twee dus goed in de gaten en zorg dat je zelf al vroeg punten scoort. Tijdens de einde-week-score en Staff meeting is dit niet anders en zullen de punten er hard af gaan, je kunt op nul of er zelfs onder komen. Is dit nog steeds zo aan het einde van de week of tijdens de Staff Meeting, dan zal je merken dat de charmante fabrieksmanager plotseling zo charmant niet meer is. Haar hoofd zal rood aanlopen en je wordt op staande voet ontslagen. Ze is immers totaal niet tevreden met jouw prestaties. De twee collega’s die jou alleen maar tegengewerkt hebben, zie je naast je al zitten te gniffelen, ze genieten hiervan.



Conclusie:
Kanban Ev is met recht een expert-spel te noemen. Op de site van BoardGameGeek krijgt deze dan ook een moeilijkheidsgraad van 4.31 uit de 5. Het is qua type spel en speelbord een typische Lacerda te noemen: groot, veel en uitdagend. De uit te voeren acties zijn logisch ingedeeld. Zo zal je eerst moeten weten waar een onderdeel geplaatst wordt voordat je de auto kunt assembleren. Wij hebben de Kickstarter-editie van dit spel in huis. De kwaliteit van de doos met insert en geleverde houten componenten zijn van een zeer hoog niveau. De afwerking van de kaarten en kartonnen borden is ook zeer goed te noemen. Je zult echter een grote tafel nodig hebben om er alle borden en componenten op kwijt te kunnen.

Door de eerder genoemde, vele componenten ben je zeker een half uur bezig met opzetten. Een gemiddelde speeltijd zal ergens tussen de 2,5 en 3,5 uur liggen. Vooral het verplaatsen van je collega’s en de uit te voeren actie neemt in het begin veel tijd in beslag. Later zal dit iets vlotter gaan als je beter weet wat hun acties inhouden. Dit kan er tijdens het spelen wel voor zorgen dat je uit je spel gehaald wordt, dus denk goed en rustig na over jouw eigen actie. Speel je multiplayer dan kan er niemand ontslagen worden. In de solo modus wel. Dit zorgt ervoor dat je in het begin van het spel toch goed de punten in de gaten moet houden, want je wilt niet op straat komen te staan. Je leest van veel solospelers (inclusief mijzelf) dat ze tijdens hun eerste potje(s) ontslagen werden. Dit is geen schande. Toch heeft het spel mij een grote voldoening gegeven toen ik wel het volledige spel heb kunnen spelen en ergens rond de 50 punten uitkwam.

Review door Remco Boskamp © Voor De Solo Spelers ©

Pro
+ Uitdagende puzzel
+ Kwaliteit componenten
+ Hoge herspeelbaarheid door variabele opzet
+ Thematisch erg sterk
+ Logisch uit te voeren acties

Con
- Lange opzettijd
- Grote speeltafel nodig
- De speeltijd en moeilijkheidsgraad zal mensen afschrikken

REFERENTIEPUNTEN
Thema: 5/5
Art/Componenten: 9/10
Spelregels: 4/5
Setup/Speeltijd: 3/5
Geluk versus strategie: 5/5
Win-/Verliesconditie: 4/5
Herspeelbaarheid: 5/5
Spelplezier: 10/10

ALGEMENE SCORE: 9/10