Encyclopedia neemt ons mee terug naar de achttiende eeuw, een periode waarin er een grote, publieke honger naar kennis was en een enorme toename in gedrukte boeken en tijdschriften plaatsvond. De makers van het spel hebben zich laten inspireren door het werk van de natuurwetenschapper en encyclopedist Georges-Louis Leclerc de Buffon (1707-1788). Hij was een Franse natuuronderzoeker en hoofd van de koninklijke tuinen van koning Lodewijk XV van Frankrijk. Buffon was lid van de Académie des Sciences en de Académie Française. Zijn meest bekende werk is zijn encyclopedie, de Histoire Naturelle. Hiervoor schreef hij 36 volumes in 40 jaar tijd. Na zijn dood werd zijn werk voortgezet door Comte de Lacepede, die er nog eens acht volumes aan toevoegde. De Histoire Naturelle kende een enorm succes vergelijkbaar met de encyclopedieën van Diderot, die ongeveer in dezelfde periode verschenen. In de encyclopedie van Buffon werden levende wezens tot in detail beschreven en werd het voorheen gefragmenteerde onderzoek samengebracht. Dankzij deze encyclopedie kon de natuurwetenschap grote vooruitgang boeken en werd deze kennis ook toegankelijk gemaakt voor het publiek.
In Encyclopedia ben je één van de meest vooraanstaande natuuronderzoekers en avonturiers uit die tijd. Je bent uitgenodigd door Comte de Buffon om hem te helpen zijn encyclopedie te voltooien. Dit houdt in dat er nieuwe soorten moeten worden onderzocht en ambitieuze expedities moeten worden georganiseerd om studies te kunnen publiceren.
Met behulp van een dice placement-mechanisme kan je dieren selecteren om te bestuderen en fondsen en middelen verwerven. Je kunt ook experts rekruteren om een succesvol onderzoeksteam samen te stellen. Het hoofddoel van het spel is om je ontdekkingen te publiceren en zo indruk te maken op het publiek en veel erkenning (overwinningspunten) te verdienen. De speler met de meeste overwinningspunten wint het spel. In het solospel speel je tegen een AI-wetenschapper. Er is ook de mogelijkheid om tegen meer dan één AI te spelen.
In Encyclopedia ben je één van de meest vooraanstaande natuuronderzoekers en avonturiers uit die tijd. Je bent uitgenodigd door Comte de Buffon om hem te helpen zijn encyclopedie te voltooien. Dit houdt in dat er nieuwe soorten moeten worden onderzocht en ambitieuze expedities moeten worden georganiseerd om studies te kunnen publiceren.
Met behulp van een dice placement-mechanisme kan je dieren selecteren om te bestuderen en fondsen en middelen verwerven. Je kunt ook experts rekruteren om een succesvol onderzoeksteam samen te stellen. Het hoofddoel van het spel is om je ontdekkingen te publiceren en zo indruk te maken op het publiek en veel erkenning (overwinningspunten) te verdienen. De speler met de meeste overwinningspunten wint het spel. In het solospel speel je tegen een AI-wetenschapper. Er is ook de mogelijkheid om tegen meer dan één AI te spelen.
Niet voor op de camping
Het speelbord is enorm: 53 centimeter breed en 80 centimeter lang. Als je het in de leesrichting wilt leggen, moet je het verticaal plaatsen, wat behoorlijk wat tafelruimte vereist. De afbeeldingen op het speelbord, met de mode en kapsels van achttiende-eeuwse intellectuelen en de prachtige zeilschepen, brengen je meteen in de sfeer.
Tijdens de setup leg je al een aantal kaarten en tokens klaar op het speelbord. Helemaal bovenaan het bord liggen zes rondetokens die elke ronde een speciale start geven. Daaronder vind je de verschillende locaties waar je naartoe kunt gaan om een actie uit te voeren: de ambassade, de bank, de universiteit, de academie, de expeditieplaats en de publicatieplaats. Rondom het speelbord bevindt zich het scorespoor.
De spelersborden hebben twee kanten: de A-kant is voor de speler en de B-kant is voor de AI. Er zijn twee extensies die je aan je spelersbord kunt toevoegen: een extensie links met een foto van de wetenschapper die je speelt, en een extensie rechts met informatie die je nodig hebt om te spelen. Op het spelersbord geef je je geworpen dobbelstenen een plaats. Er is ook een reputatietrack. Gedurende het spel kan je je reputatie verbeteren, wat je koninklijke zegels en andere bonussen kan opleveren. De experts die je rekruteert voor je onderzoeksteam komen ook op het spelersbord. Ze geven je speciale eigenschappen. De verschillende karakters hebben geen specifieke eigenschappen, ze spelen allemaal op dezelfde manier.
Op de AI-kant heb je een plaats voor de vier geworpen dobbelstenen, een reputatietrack en plaats voor twee scorekaarten. Afhankelijk van de gekozen moeilijkheidsgraad kies je andere kaarten. Je kunt negen verschillende combinaties maken. Voor deze review speelde ik alleen met de kaarten van de laagste moeilijkheidsgraad, zoals aangeraden wordt in de spelregels voor de eerste keer dat je het spel speelt.
Het speelbord is enorm: 53 centimeter breed en 80 centimeter lang. Als je het in de leesrichting wilt leggen, moet je het verticaal plaatsen, wat behoorlijk wat tafelruimte vereist. De afbeeldingen op het speelbord, met de mode en kapsels van achttiende-eeuwse intellectuelen en de prachtige zeilschepen, brengen je meteen in de sfeer.
Tijdens de setup leg je al een aantal kaarten en tokens klaar op het speelbord. Helemaal bovenaan het bord liggen zes rondetokens die elke ronde een speciale start geven. Daaronder vind je de verschillende locaties waar je naartoe kunt gaan om een actie uit te voeren: de ambassade, de bank, de universiteit, de academie, de expeditieplaats en de publicatieplaats. Rondom het speelbord bevindt zich het scorespoor.
De spelersborden hebben twee kanten: de A-kant is voor de speler en de B-kant is voor de AI. Er zijn twee extensies die je aan je spelersbord kunt toevoegen: een extensie links met een foto van de wetenschapper die je speelt, en een extensie rechts met informatie die je nodig hebt om te spelen. Op het spelersbord geef je je geworpen dobbelstenen een plaats. Er is ook een reputatietrack. Gedurende het spel kan je je reputatie verbeteren, wat je koninklijke zegels en andere bonussen kan opleveren. De experts die je rekruteert voor je onderzoeksteam komen ook op het spelersbord. Ze geven je speciale eigenschappen. De verschillende karakters hebben geen specifieke eigenschappen, ze spelen allemaal op dezelfde manier.
Op de AI-kant heb je een plaats voor de vier geworpen dobbelstenen, een reputatietrack en plaats voor twee scorekaarten. Afhankelijk van de gekozen moeilijkheidsgraad kies je andere kaarten. Je kunt negen verschillende combinaties maken. Voor deze review speelde ik alleen met de kaarten van de laagste moeilijkheidsgraad, zoals aangeraden wordt in de spelregels voor de eerste keer dat je het spel speelt.
Wat zit er in de doos?
De kaarten van Encyclopedia zijn van een goede kwaliteit. Dit geldt ook voor de tokens. Die zijn gemaakt van stevig karton. Bij het spel zitten ook drie bakjes van hetzelfde karton om de tokens georganiseerd te houden.Een leuk extraatje is de dobbelstenenzak, die versierd is volgens het thema van het spel en zorgt voor een leuke en passende sfeer tijdens het spelen.
Voor degenen die op zoek zijn naar een meer luxueuze spelervaring is er ook een deluxe-versie beschikbaar. In de deluxe-versie zijn de tokens gemaakt van hout en het geld van metaal, wat zeker wat extra's toevoegt aan het spel.
En nu, aan de slag!Het spel Encyclopedia wordt gespeeld over zes rondes. Voor het begin van elke ronde worden de dierenkaarten en expertkaarten opnieuw aangevuld. Ook wordt het meest linkse rondetoken omgedraaid. Het effect van dit token wordt door elke speler onmiddellijk toegepast. Dit kan verschillende bonussen opleveren, zoals munten, een extra dobbelsteen, een expertkaart, een dierenkaart of een expeditietoken. Vervolgens trekken de spelers 4 dobbelstenen uit de dobbelstenenzak en werpen deze. De dobbelstenen worden vervolgens op de daarvoor bestemde vakjes van het spelersbord geplaatst. Elk vakje is gekoppeld aan een ander effect, waardoor het denkwerk meteen al begint.
Wat dit spel bijzonder maakt, is dat je niet alleen je eigen dobbelstenen mag gebruiken, maar ook die van andere spelers. Als de kleur of de waarde van een dobbelsteen van je tegenstander precies is wat je nodig hebt, dan kan je deze nemen, maar je moet er wel een prijs voor betalen. Deze prijs staat naast het betreffende vakje en kan niets zijn, twee muntstukken, twee reputatiesterren voor je tegenstander, of drie overwinningspunten. Je moet hier de voor- en nadelen van je keuze afwegen. Je eigen dobbelstenen zijn uiteraard gratis, maar kunnen ook door een tegenstander of de AI worden weggenomen zonder jouw akkoord. In ruil hiervoor krijg je dan wel iets anders.
Voor degenen die op zoek zijn naar een meer luxueuze spelervaring is er ook een deluxe-versie beschikbaar. In de deluxe-versie zijn de tokens gemaakt van hout en het geld van metaal, wat zeker wat extra's toevoegt aan het spel.
En nu, aan de slag!
De startspeler mag beginnen door een eerste actie uit te voeren met een dobbelsteen naar keuze. In het solospel werp je voor jezelf en de AI een dobbelsteen, en degene met de hoogste waarde wordt de startspeler. De mogelijke acties zijn:
Naar de ambassadeAfhankelijk van de waarde van je dobbelsteen krijg je één tot drie expeditietokens. Deze tokens zijn nuttig om je dobbelstenen van kleur te laten veranderen of om tijdens de expeditie-actie de waarde van een dobbelsteen met twee te verhogen. De expeditietokens zijn essentieel om succesvolle expedities te kunnen uitvoeren. Deze actie dient als een voorbereiding hierop.
Naar de ambassade
Naar de bank
Hier je dobbelsteen plaatsen resulteert in het verkrijgen van vijf munten. Als je de eerste bent die in een ronde naar de bank gaat, ontvang je of behoud je de startspelersfiche voor de volgende ronde. Met de munten kan je ook de waarde van je dobbelstenen verhogen voor elke actie naar keuze, waardoor je zelfs boven de zes kunt uitkomen.Naar de universiteit
Hier kan je een geschikte expert rekruteren. De waarde en kleur van je dobbelsteen zijn hier niet van belang. Als je een expertkaart kiest van dezelfde kleur als je dobbelsteen, ontvang je een expeditietoken. Er zijn expertkaarten met een onmiddellijk effect, die je eenmalig kunt gebruiken, maar ook expertkaarten die gedurende het hele spel van toepassing blijven, evenals kaarten die alleen invloed hebben op het berekenen van de eindscore. De expertkaarten bieden je wetenschapper speciale eigenschappen die je helpen bij het uitvoeren van expedities.
Hier kan je een geschikte expert rekruteren. De waarde en kleur van je dobbelsteen zijn hier niet van belang. Als je een expertkaart kiest van dezelfde kleur als je dobbelsteen, ontvang je een expeditietoken. Er zijn expertkaarten met een onmiddellijk effect, die je eenmalig kunt gebruiken, maar ook expertkaarten die gedurende het hele spel van toepassing blijven, evenals kaarten die alleen invloed hebben op het berekenen van de eindscore. De expertkaarten bieden je wetenschapper speciale eigenschappen die je helpen bij het uitvoeren van expedities.
Naar de academie
Hier kan je dieren kiezen om te bestuderen. Je mag alleen een kaart nemen van dezelfde kleur als je dobbelsteen. Elk continent heeft een andere kleur. De kaarten worden niet tijdens de ronde aangevuld, dus je moet ervoor zorgen dat de gewenste dieren niet voor je beurt worden weggenomen. Afhankelijk van de waarde van de dobbelsteen verdien je een aantal reputatiesterren.
Op expeditie
Om dit uit te leggen, moet je weten wat de anatomie van een dierenkaart is.
· Elk dier behoort tot een bepaald continent (kleur)
· Elk dier behoort tot een bepaalde klasse: zoogdier, vogel of reptiel
· Elk dier heeft een dieet: omnivoor, carnivoor of herbivoor
· Elk dier heeft een eigen habitat: grasland, bos of water
· Elk dier houdt van een bepaald klimaat: warm, koud of vochtig
Deze eigenschappen of categorieën worden onderaan de dierenkaart aangeduid met een symbool. Boven elk symbool staat de dobbelsteenwaarde die nodig is om de categorie te onderzoeken, en er is ruimte om een onderzoeksblokje te plaatsen.
· Elk dier behoort tot een bepaalde klasse: zoogdier, vogel of reptiel
· Elk dier heeft een dieet: omnivoor, carnivoor of herbivoor
· Elk dier heeft een eigen habitat: grasland, bos of water
· Elk dier houdt van een bepaald klimaat: warm, koud of vochtig
Deze eigenschappen of categorieën worden onderaan de dierenkaart aangeduid met een symbool. Boven elk symbool staat de dobbelsteenwaarde die nodig is om de categorie te onderzoeken, en er is ruimte om een onderzoeksblokje te plaatsen.
Op expeditie kan je de dierenkaarten die je hebt verzameld onderzoeken. Je dobbelsteen moet dezelfde kleur hebben als het continent van de onderzochte dieren. De waarde van de dobbelsteen bepaalt hoeveel eigenschappen je kunt onderzoeken. Hoe verder je je dobbelsteenwaarde kunt verhogen met munten, expeditietokens of koninklijke zegels, hoe meer je kunt onderzoeken in één beurt. Bij elke eigenschap die je onderzoekt, mag je een blokje plaatsen en verdien je ook het aangegeven aantal overwinningspunten. Tijdens een expeditie kan je verschillende categorieën en eigenschappen op verschillende dieren onderzoeken, zolang ze van hetzelfde continent zijn.
Publiceren
Hiervoor moet je bepalen welk dier je referentiedier wordt. De dobbelsteen moet dezelfde kleur hebben als je referentiedier. De keuze van je referentiedier is heel belangrijk, want dit bepaalt welke categorieën met een onderzoeksblokje je kunt publiceren. De waarde van de dobbelsteen bepaalt hoeveel je kunt publiceren.Het concept van het referentiedier kan inderdaad enigszins complex zijn om uit te leggen, maar de spelregels leggen dit goed uit aan de hand van voorbeelden en afbeeldingen. Om het volledig te begrijpen, kan het nuttig zijn om ook een playthrough op YouTube te bekijken. Dat heb ik in ieder geval wel gedaan. Kort samengevat, je begint met het publiceren van de categorieën die je hebt onderzocht (met onderzoeksblokjes) op je referentiedier. Daarna mag je dezelfde categorieën ook publiceren op andere dieren. Tijdens het publiceren verwijder je de blokjes van de kaart en leg je deze op het speelbord in het vakje van die specifieke categorie. Elke publicatie levert een bepaald aantal overwinningspunten op. Na het publiceren neem je de referentiekaart en alle andere kaarten van hetzelfde continent en leg je deze gedekt naast je spelersbord, omdat ze belangrijk zijn voor het berekenen van je eindscore.
Aan het eind van de ronde mag je kiezen of je nog een extra actie wil uitvoeren door een koninklijke zegel te betalen. Alle kaarten op het bord worden weggehaald en de dobbelstenen weer in de zak gedaan.
Wie van de drie? Carl, Abraham of Louis Jean-Marie?
Voor de AI selecteer je aan het begin van het spel een gedragskaart en een scorekaart, waarbij er drie moeilijkheidsniveaus zijn. De gedragskaart bepaalt welke acties worden genomen bij elk ogenaantal van de dobbelstenen. De scorekaart is van belang voor de puntentelling aan het einde van het spel.
Voor de AI pak je een continentkaart van elke kleur, schud je ze door elkaar en leg je ze van links naar rechts boven het spelersbord van de AI. Deze kaarten blijven gedurende het hele spel liggen en bepalen de prioriteiten van de AI, waarbij het meest linkse continent de hoogste voorkeur heeft. De AI werpt ook 4 dobbelstenen aan het begin van de ronde, die vervolgens van laag naar hoog op zijn kaart worden gelegd. Wanneer de AI aan de beurt is, neemt hij altijd de dobbelsteen met de hoogste waarde, ongeacht op welk spelersbord deze ligt, en voert hij de bijbehorende actie uit. De AI kan ook bonussen verdienen en zijn reputatietrack wordt bijgewerkt. Als de AI expertkaarten of dierenkaarten neemt, doet hij dit altijd volgens zijn prioriteiten. De AI voert geen publicatieacties uit en gebruikt geen onderzoeksblokjes.
Voor de AI selecteer je aan het begin van het spel een gedragskaart en een scorekaart, waarbij er drie moeilijkheidsniveaus zijn. De gedragskaart bepaalt welke acties worden genomen bij elk ogenaantal van de dobbelstenen. De scorekaart is van belang voor de puntentelling aan het einde van het spel.
Voor de AI pak je een continentkaart van elke kleur, schud je ze door elkaar en leg je ze van links naar rechts boven het spelersbord van de AI. Deze kaarten blijven gedurende het hele spel liggen en bepalen de prioriteiten van de AI, waarbij het meest linkse continent de hoogste voorkeur heeft. De AI werpt ook 4 dobbelstenen aan het begin van de ronde, die vervolgens van laag naar hoog op zijn kaart worden gelegd. Wanneer de AI aan de beurt is, neemt hij altijd de dobbelsteen met de hoogste waarde, ongeacht op welk spelersbord deze ligt, en voert hij de bijbehorende actie uit. De AI kan ook bonussen verdienen en zijn reputatietrack wordt bijgewerkt. Als de AI expertkaarten of dierenkaarten neemt, doet hij dit altijd volgens zijn prioriteiten. De AI voert geen publicatieacties uit en gebruikt geen onderzoeksblokjes.
La France: douze points
Tijdens het spel zelf worden al de nodige overwinningspunten verzameld. Aan het einde van het spel worden er nog extra overwinningspunten toegekend. Je verdient punten voor de onderzoeksblokjes op een bepaalde categorie, evenals voor de dierenkaarten en expertkaarten van hetzelfde continent, afhankelijk van hun aantal. Deze punten worden exponentieel toegekend, wat betekent dat hoe meer van dezelfde soort je hebt, hoe meer punten je ervoor scoort. Ook de koninklijke zegels, muntstukken en expeditietokens leveren punten op. Dit geldt ook voor de AI, maar op een andere manier. Kort gezegd, hoe meer kaarten van eenzelfde soort (continent) de AI heeft, hoe hoger hij zal scoren, en deze scores kunnen behoorlijk hoog oplopen.
De aap uit de mouw
De setup van het spel duurt ongeveer een kwartier. De speelduur is volgens de makers 25 minuten per speler. Mijn ervaring was dat dit een stuk langer is. De eerste vier potjes was dit zeker het dubbele, maar ik ben dan ook een trage speler. In het begin kan de symboliek op de expertkaarten en gedragskaart van de AI verwarrend zijn en moet je af en toe de spelregels raadplegen, maar na verloop van tijd wordt dit duidelijker. Gelukkig is er een handige bijlage in de spelregels waar alle expertkaarten per continent overzichtelijk worden weergegeven met bijbehorende uitleg.
Sommige acties verlopen snel, zoals de voorbereidende acties: naar de bank gaan, de ambassade of de universiteit. De onderzoeks- en publicatieacties duren langer, maar deze voer je niet vaak uit. De publicatieactie voer je zelfs maar één of twee keer per spel uit. Het is leuk om na te denken over welke acties je het beste als eerste kunt uitvoeren, welke dobbelsteen je daar het beste voor kunt gebruiken en op welk continent en categorieën je je wilt concentreren.
In het solospel is het gemakkelijk om altijd de eerste speler te blijven, wat je de kans geeft om als eerste een dier of expert te nemen. Je weet wat de AI gaat doen, omdat hij altijd de hoogste dobbelsteen neemt en altijd keuzes maakt volgens zijn prioriteiten, dus daar kan je rekening mee houden of dat kan je zelfs tegenwerken.
Om te winnen moet je ervoor zorgen dat de AI niet teveel kaarten van hetzelfde continent kan krijgen, omdat de eindscores dan hoog kunnen oplopen. Er is dus weinig onvoorspelbaarheid in de beurt van de AI maar, net zoals bij een echte tegenspeler, weet je welke continenten zijn voorkeur genieten. Je hebt de beste kans om te winnen als je je beperkt tot kaarten van één of maximaal twee continenten.
Je kunt ook tegen meerdere AI's spelen, maar dit maakt het spel niet per se moeilijker of uitdagender. De beurt van de AI verloopt snel, wat het speltempo ten goede komt.
Conclusie
Encyclopedia is in de eerste plaats een visueel aantrekkelijk spel met een intrigerend thema voor liefhebbers van spellen over de natuur. Ik ben echter van mening dat de uitwerking van het thema nog rijker had gekund. De illustraties van de dieren op de kaarten zijn prachtig, maar het zou leuk zijn geweest als er nog extra weetjes bijstonden om het wat wetenschappelijker te maken. Ook is er geen verschil tussen de verschillende karakters die je kunt kiezen, behalve dan de afbeelding, wat voor meer variatie had kunnen zorgen.
Hoewel Encyclopedia een dice placement-spel is, ben je niet te beperkt door de dobbelstenen, omdat je ook die van andere spelers kunt gebruiken en de kleur en waarde ervan kunt aanpassen met tokens of geld. Set-collectie is eigenlijk een term die beter bij dit spel past, aangezien dit belangrijk is om veel overwinningspunten te behalen. Het is leuk om na te denken over welke actie je het beste kunt uitvoeren en welke dobbelsteen je moet kiezen. Je moet niet alleen aan jezelf denken, maar ook proberen de AI te dwarsbomen, zoals in een multiplayer-spel. Echter, ik twijfel of het spel enkel als solospel na meerdere potjes nog steeds boeiend blijft.
Review door Beatrijs Roeland © voor De Solospelers ©
Pro
+ Visueel mooi spel, mooi speelbord en mooie kaarten
+ Fijn thema voor liefhebbers van natuurspellen
+ Bord en componenten zijn van goede kwaliteit
+ Begrijpbare spelregels met voorbeelden
+ Relatief korte setup-tijd
+ AI-beurt is eenvoudig en snel
+ Dice placement met veel mogelijkheden om de waarde en kleur te veranderen
Con
- Veel tafelruimte nodig voor het speelbord
- Weinig variatie tussen verschillende spellen
- Thema kon beter uitgewerkt worden
REFERENTIEPUNTEN
Thema: 3/5
Art/componenten: 9/10
Spelregels: 4/5
Setup/speeltijd: 4/5
Geluk/strategie: 3,5/5
Win/verliesconditie: 3,5/5
Herspeelbaarheid: 3/5
Spelplezier: 6/10
ALGEMENE SCORE: 7,2/10
Thema: 3/5
Art/componenten: 9/10
Spelregels: 4/5
Setup/speeltijd: 4/5
Geluk/strategie: 3,5/5
Win/verliesconditie: 3,5/5
Herspeelbaarheid: 3/5
Spelplezier: 6/10
ALGEMENE SCORE: 7,2/10