Winston: Nineteen Eighty-Four



Winston: Nineteen Eighty-Four is een roll & write-spel van de hand van Perepau Llistosella, een relatief onbekende, Spaanse spelmaker. Het spel is uitgegeven door Kokorïn Games, eveneens een kleinschalige Spaanse uitgever die in 2024 maar liefst drie spellen met 1984 als thema uitbracht (Winston, 1984 en Ingsoc). Llistosella zelf heeft een voorkeur voor geschiedkundige spellen met jaartallen in de titel, zoals 1906 San Francisco, 1911 Amundsen vs Scott, en 1920 Wall Street. Maar hij blijkt ook fan van George Orwell want in 2024 bracht hij ook 1984 uit. Hierin speel je een handlanger van Ingsoc en probeer je de bevolking te manipuleren, terwijl je Winston uit de Golden Country probeert te houden. En dat brengt me bij Winston: Nineteen Eighty-Four, want hierin is je doel juist om Winston in de Golden Country te krijgen.


Mooi doosje, maar de inhoud?
Het artwork op het doosje vind ik heel mooi gedaan. Het heeft de stijl van een graphic novel en geeft goed de sfeer van het verhaal weer. Als je het doosje vervolgens opent, voelt het simpele blaadje met een spoortje om af te strepen wat minder passend. Ook de dobbelstenen en potloodjes zijn geen blikvangers. Ik begon in eerste instantie dan ook te twijfelen aan mijn aankoop, tot ik alle elementen wat beter bekeek, want dan is werkelijk aan alles gedacht. Mijn gevoel zegt me dat Llistosella de nadruk op het verhaal heeft willen leggen en daarmee de componenten zo rustig mogelijk heeft gehouden. Het spel zit vol verwijzingen naar het boek van George Orwell, waardoor het leuker wordt als je het verhaal kent. Maar ook zonder die voorkennis speelt het prima weg, al mis je dan natuurlijk wel wat knipogen en wordt het wat kleurloos. Gelukkig legt het regelboek de verwijzingen wel aardig uit waardoor je het grote plaatje wel meekrijgt. En misschien zorgt het ervoor dat je het boek toch eens wilt gaan (her)lezen?


Niet je typische dobbelspel
Winston: Nineteen Eighty-Four is een solospel waarbij je Winston in acht rondes vanaf Minitrue naar de Golden Country laat bewegen. Dat doe je door dobbelstenen te rollen en vervolgens op je blaadje te plaatsen. De optelsom van de dobbelstenen bepaalt hoeveel stappen op de route naar de Golden Country Winston mag afstrepen. Dat klinkt simpel maar is in realiteit een enorme breinbreker. Iedere dobbelsteen heeft namelijk zijn eigen voorwaarden voor het plaatsen. De gerolde waarde is zelden de waarde die je op je blaadje neerlegt.


Hoe werken die dobbelstenen?
  • De rode dobbelsteen vertegenwoordigt Miniluv en krijgt de laagste waarde van de al geplaatste dobbelstenen. Deze kan dus nooit als eerste worden geplaatst.
  • De groene dobbelsteen is Miniplenty. Deze waarde vertelt je hoeveel niet-geplaatste dobbelstenen je opnieuw moet rollen. Is deze waarde zodanig hoog dat je niet genoeg dobbelstenen hebt om te rollen, dan kan je groen niet plaatsen.
  • Blauw staat voor Minipax en zorgt ervoor dat je een dobbelsteen met een hogere waarde dan de blauwe moet verwijderen. Hier wil je dus een zo laag mogelijke waarde hebben, maar dat helpt dan weer niet mee om Winston snel te laten lopen. Als er geen hogere waarde is, mag je de blauwe dobbelsteen niet plaatsen.
  • Wit is Minitrue, de werkplaats van Winston. Deze mag je alleen neerleggen als je twee of meer dobbelstenen van gelijke waarde hebt. Eén van die dobbelstenen krijgt dan de waarde van de witte. Zijn er geen gelijke waardes beschikbaar, dan kan je ook deze niet plaatsen.
  • Geel is een vervelende, want deze staat voor Thinkpol (de politie). De waarde van deze dobbelsteen bepaalt welke andere geplaatste dobbelsteen wordt verbannen naar Room 101. Iedereen die het verhaal kent weet dat je in deze kamer niet wilt zijn, dus de verbannen dobbelsteen wordt afgetrokken van je totaalscore. Hier wil je dus een lage waarde naartoe sturen. Maar soms kan het zijn dat je de dobbelsteen van dit vakje al hebt moeten verwijderen, waardoor geel niet geplaatst kan worden.
  • Paars staat voor de Brotherhood en zorgt ervoor dat de paarse en één andere dobbelsteen naar de tegenoverliggende kant worden gedraaid. Hiermee kan je een lage dobbesteen dus weer verhogen. Tevens is paars de enige dobbelsteen die je altijd kunt plaatsen.

Gaat Winston wandelen of rennen?
Uiteindelijk blijven er vier dobbelstenen over die je optelt en waarvan je de Room 101-dobbelsteen weer aftrekt. Je streept evenveel vakjes op het spoor van Winston af en kijkt vervolgens waar je uitkomt. Is het laatst doorgestreept vakje er één met een kleurtje of een vierkantje erin, dan streep je een vakje van Big Brother door. Die bekijkt tenslotte alles wat je doet (Big Brother is watching you), maar met ieder doorgestreept vakje verhoog je ook je eindscore. Kan je niet alle dobbelstenen plaatsen omdat er niet aan hun voorwaarden kan worden voldaan, dan verzet Winston geen stap en ga je onverrichter zake door naar de volgende ronde.

Krijg je het binnen je acht rondes voor elkaar om Winston in de Golden Country te krijgen, dan win je het spel en mag je een score berekenen. Zo niet, dan is de verleiding erg groot om het nog een keer te proberen. En nog een keer...


Lekker veel variatie in moeilijkheid
Voor het eerste spel wordt aangeraden om de laagste moeilijkheidsgraad te kiezen. Hiermee krijg je een extra beurt de tijd om Winston te verplaatsen, en ik heb gemerkt dat je die de eerste keren echt nodig hebt. Hoewel het spel in de basis al best lastig te winnen is, krijg je er na een paar potjes toch handigheid in. Later heb je dus de mogelijkheid om een hogere moeilijkheidsgraad aan te kruisen waarmee je, afhankelijk van het gekozen niveau, een paar extra regels activeert.

Bij niveau 3 en 5 activeer je Big Brother’s Eye. Hier krijgen de gekleurde vakjes en die met een vierkantje een rol. De gekleurde vakjes vertegenwoordigen de Control Zone en verplichten je om de dobbelsteen van die kleur te verwijderen voor de aankomende ronde. Land je op het vierkantje, dan activeer je Maximum Security. Dit verplicht je om de dobbelsteen met de hoogste waarde te verwijderen en deze de volgende ronde niet te gebruiken.

Bij niveau 4 en 5 activeer je een extra spoor waarmee je langs Julia op de zolder van Mr. Charrington moet gaan. Dit zorgt ervoor dat je twaalf stappen extra moet zetten en alle vakjes op deze omweg zorgen voor extra aandacht van Big Brother.


Conclusie
Winston: Nineteen Eighty-Four is een heerlijk spel voor iedereen die van puzzelen met cijfertjes houdt. Hoewel de dobbelstenen een zekere geluksfactor geven, komt het uiteindelijk toch aan op de tactiek en het rekenwerk van de speler. En dat maakt het gelijk ook een verslavend spelletje, want na ieder potje bedacht ik wel weer een paar verbeterpunten in mijn strategie. En als dan na zes potjes eindelijk die Golden Country bereikt wordt, is de euforie groot.

Alle verwijzingen naar het boek van George Orwell vond ik er ontzettend slim in verwerkt. Nergens zijn ze echt nodig om het spel te spelen maar overal voegen ze wel een extra element toe. En ik heb door dit spel oprecht het boek weer op mijn ‘to read’-lijstje voor dit jaar gezet!

Review door Marloes Hofstede © voor De SoloSpelers ©

Pro
+ Origineel dobbelspel
+ Goed uitgewerkt thema
+ Veel variatie in moeilijkheid
+ Komt makkelijk op tafel maar is geen makkelijk spel

Con
- Spelers die niet van cijferpuzzels houden zullen het minder waarderen
- Wordt uiteindelijk repetitief

REFERENTIEPUNTEN
Thema: 4/5
Art/Componenten: 6/10
Spelregels: 5/5
Setup/Speeltijd: 5/5
Geluk versus strategie: 3/5
Win-/Verliesconditie: 2/5
Herspeelbaarheid: 5/5
Spelplezier: 8/10

ALGEMENE SCORE: 7,6/10