Afgelopen juni hebben we al eens bekeken of het bouwen van je eigen dierentuin als bordspel wel onderhoudend genoeg is. De conclusie toen was dat Ark Nova weliswaar een complex spel is, maar dan wel zodanig gestroomlijnd dat het velen zal aanspreken en dus een plek verdient in de spellencollectie van menig solospeler. Sinds het verschijnen van Ark Nova in 2021 zijn er twee uitbreidingen verschenen: Ark Nova: Zoo Map Pack 1 (2022) en Ark Nova: Marine Worlds (2023). Deze laatste is in het Nederlands uitgebracht als Ark Nova: Waterwereld. En onlangs is ook de derde uitbreiding aangekondigd, namelijk Ark Nova: Zoo Map Pack 2. In deze review gaan we kijken of de eerste twee uitbreidingen wat toevoegen aan het basisspel en zo ja, wat dan? Wil je weten of ze de moeite waard zijn? Lees dan snel verder.
Ark Nova: Zoo Map Pack 1
Ark Nova: Zoo Map Pack 1 is de eerste uitbreiding voor het spel Ark Nova. Het is een zeer kleine uitbreiding met twee extra spelersborden die je meer keuze geven om Ark Nova te spelen. Niet echt nodig, maar ze vergroten wel de herspeelbaarheid van het spel.
Op spelersbord 9 vind je de vijf continenten waar de dieren vandaan komen (Europa, Azië, Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en Oceanië). Je legt eerst vijf van je spelersblokjes op de daarvoor bestemde plaatsen van het continentenvakje. Telkens als je een dier speelt in een reservaat waar het continent van het dier en het stuk op het bord overeenkomen, mag je het blokje van het continent weghalen en eenmalig een bonus kiezen. De bonussen zijn: ga een vakje vooruit op het reputatiespoor, krijg vier munten, schuif een actiekaart op het einde van je beurt op actievakje 1, krijg twee tickets en bouw gratis een paviljoen of kiosk. Elke keer dat je een dier van het juiste continent speelt, mag je dezelfde bonus nemen. Het hoeft niet steeds een andere bonus te zijn.
Op spelersbord 10 mag je, telkens je het symbool voor graven bedekt met een reservaat, een kaart uit het aanbod nemen en deze onder je spelersbord schuiven. Vanaf dat moment zit het dier in je dierentuin alsof het in een reservaat woont. Dit kan handig zijn voor conservatiedoelen of om een dier te spelen waarvoor je een bepaald continent in je dierentuin moet hebben. Je speelt de actie van het dier niet en krijgt ook geen tickets, reputatie of eventueel conservatiepunten die je normaal zou krijgen als je het dier gewoon zou spelen.
Omdat de uitbreiding Ark Nova: Zoo Map pack niet echt een uitbreiding is die heel veel toevoegt, ga ik hiervoor ook geen referentiepunten geven. Het zijn gewoon twee spelersborden voor de liefhebbers die graag wat meer keuze hebben.
Ark Nova: Marine Worlds
Over Ark Nova: Marine Worlds (of Ark Nova: Waterwereld) valt behoorlijk wat meer te vertellen. Deze uitbreiding vergroot de herspeelbaarheid namelijk aanzienlijk. Behalve zeedieren en aquariums zitten er meer bonusfiches, een extra universiteit en alternatieve actiekaarten in. Ook komt de uitbreiding met mooiere meeples. Oké, de doos waarin de uitbreiding zit, is dan weliswaar niet zo heel erg groot, maar er zit dus echt veel in.
Nog meer dieren?
Deze uitbreiding heet niet voor niets Marine Worlds. We duiken namelijk de wondere wereld van de zeedieren in. Hiervoor zijn nieuwe reservaten voorzien, te weten de aquariums. Iedere speler kan de aquariums al vanaf het begin van het spel gebruiken. Het is niet nodig om hiervoor eerst de kaart ‘bouwen’ op te waarderen. Je hebt twee aquariums tot je beschikking: een grote en een kleine.
Zeedieren spelen werkt op dezelfde manier als niet-zeedieren spelen, je moet alleen het juiste reservaat hebben. Niet alle zeedieren hoeven in een aquarium te leven. Waar de pijlstaartrog en de kogelvis dat wel moeten, hoeven de pinguïns dat bijvoorbeeld niet. Zij kunnen ook in een gewoon reservaat leven. Dat is te zien aan de bruine kleur van de zeshoek aan de linker bovenzijde van de kaart, dat het reservaat aanduidt. Het cijfer in de zeshoek geeft, zoals gewoonlijk, de grootte van het dier aan. Net zoals bij het vogelverblijf moet je het aantal blokjes van het dier in het aquarium plaatsen. De aquariums moeten naast een meer worden geplaatst, maar leveren een waterteken voor je dierentuin op. Dus als je een dier hebt dat naast water moet leven, dan telt een aquarium ook.
Tussen de zeedieren heb je ook nog rifbewoners, zoals de pijlstaartrog en de kogelvis. Dat het rifbewoners zijn, zie je aan het teken aan de rechter bovenzijde van de kaart, direct onder de aanduiding van de diersoort en het continent. Elke keer dat je een rifbewoner in je dierentuin plaatst, activeer je niet alleen de actie van de rifbewoner die je zojuist geplaatst hebt, maar ook van alle rifbewoners die zich al in je dierentuin bevinden. In welke volgorde je de rifbewoners activeert, is geheel aan jou. Dit kan echt mooie combo’s opleveren.
Wat de zeedieren nog meer opleveren, is naar mijn mening een leuke vondst voor ons solospelers. Als je tijdens het plaatsen van een nieuwe kaart in het aanbod een golfteken krijgt, moet je de speelkaart die op de eerste plaats van het aanbod ligt op de aflegstapel leggen. Hierdoor ververst het aanbod sneller, wat voor een solospeler gunstig is. Het golfteken blijft activeren zo lang je een golfteken omdraait tijdens het aanpassen van het aanbod. Het golfteken vind je aan de rechterzijde van de kaart, direct onder de balk met de naam van de kaart.
Nieuwe universiteit, meeples en bonusfiches, dat ook nog?
Je wordt nog slim van dit spel, want in deze uitbreiding zit een vierde universiteit. Als je deze universiteit kiest, neem je deze van het spelbord af en kies je één van de zes universiteitstokens die bij deze uitbreiding horen. De tokens plaats je in je dierentuin zoals je ook de andere universiteitstokens uit het basisspel in je dierentuin zou plaatsen. Vanaf nu heb je één teken van het diercategoriesymbool dat je kiest extra in je dierentuin, je hebt een extra onderzoeksymbool en je mag in de trekstapel zoeken naar de eerste kaart die overeenkomt met het diercategoriesymbool. Deze dier- of sponsorkaart neem je op hand en de kaarten die je hebt moeten omdraaien om deze te vinden, leg je onderaan de trekstapel zonder de volgorde te veranderen. Let op, net zoals in het basisspel heb je slechts plaats voor drie universiteiten, dus je moet echt kiezen welke je wilt.
In Ark Nova: Marine Worlds zitten ook nog extra bonusfiches die bij de bonusfiches uit het basisspel worden gelegd. Tijdens de setup van het spel plaats je de bonusfiches zoals altijd op hun plek op het conservatiespoor en leg je willekeurig een bonusfiche naast vakje 15 van het reputatiespoor. De eerste speler die daaraan voorbij gaat, krijgt het bonusfiche en daarmee het voordeel. In de uitbreiding zitten bonusfiches die eenmalig te gebruiken zijn. Deze fiches hebben een grijze achtergrond.
Bij de uitbreiding komen ook nog nieuwe meeples in elk van de vier spelerskleuren. Deze maken het spel naar mijn mening toch net iets mooier. Er is voor elk van je conservatieprojecten één dier voorzien, net zoals voor elk scorespoor een andere meeple is voorzien. Was dit echt nodig? Voor mij persoonlijk niet. Had ik ze apart moeten kopen, zou ik dat niet gedaan hebben omdat het niets verandert aan het spel. Maar ze zitten er gewoon bij en dat maakt het spelen van Ark Nova net even fijner.
Alternatieve actiekaarten, wat bedoel je daar nu weer mee?
Zoals gewoonlijk krijgt iedere speler aan het begin van het spel vijf actiekaarten (bouwen, samenwerking, dieren, sponsors en kaarten). Met de uitbreiding worden de bestaande actiekaarten vervangen door nieuwe actiekaarten. Deze hebben allemaal het cijfer 0 aan de rechterzijde van de balk met de naam van de kaart staan. Daarnaast krijgt elke speler drie alternatieve actiekaarten. Wat je je daarbij moet voorstellen? Eigenlijk niet veel anders dan de gewone actiekaarten, maar dan net even anders. Dit vergroot niet alleen de herspeelbaarheid van het spel, de upgrades van deze alternatieve kaarten zijn ook net even anders dan die van de gewone actiekaarten.
Elke speler kiest één van de drie alternatieve actiekaarten en schuift de twee kaarten die hij niet wil naar de speler links. Vervolgens kiest elke speler één van de twee kaarten die hij van de speler rechts van hem krijgt. De niet gekozen kaart gaat naar de speler links van hem. Uit die drie alternatieve actiekaarten kies je twee kaarten die de actiekaarten uit het basisspel vervangen.
Van elke actiekaart uit het basisspel zijn vier alternatieve actiekaarten gemaakt, die alle ook een cijfer op de kaart hebben gekregen. Als je na het wisselen van de actiekaarten toevallig drie dezelfde actiekaarten hebt gekregen (bijvoorbeeld drie keer bouwen), neem je een extra kaart van de stapel met alternatieve actiekaarten.
In het solospel is dit iets eenvoudiger gemaakt: je neemt drie alternatieve actiekaarten en kiest er twee die de actiekaart uit het basisspel vervangen. Zit je met hetzelfde probleem dat je drie dezelfde acties hebt gekregen, dan neem je gewoon één kaart van de stapel met alternatieve actiekaarten en daar moet je het mee doen.
De alternatieve actiekaarten zorgen elke keer voor een totaal ander spel en dit is echt wel heel fijn. De herspeelbaarheid en de verschillende tactieken die je er mee kan uitvoeren, zijn ook echt een stuk groter geworden.
Conclusie
Ark Nova was al één van mijn favoriete spellen, maar met deze uitbreiding vind ik het helemaal een zalig spel. Het kleine doosje waarin Ark Nova: Marine Worlds zit, brengt zoveel veranderingen met zich mee. Misschien niet zozeer aan de gameplay maar toch voegt deze uitbreiding veel toe.
De zeedieren en rifbewoners laten je andere keuzes maken en de actiekaarten zorgen telkens voor een totaal ander spel. De nieuwe meeples zijn ook wel erg fijn om mee te spelen. Zonder deze uitbreiding wordt het spel hier niet meer gespeeld, in ieder geval niet als ik het solo speel.
De setup van het spel verandert niet of nauwelijks, en dat geldt ook voor de speelduur van het spel.
Er komt nog steeds wel geluk bij het spel kijken. De (voor jou) juiste kaarten moeten namelijk wel in het aanbod komen en met die gigantische stapel van bijna 300 kaarten is dat niet altijd het geval en zal je je strategie moeten aanpassen op basis van de kaarten die je hebt en wel krijgt. Ben je een strategische speler die graag meerdere beurten (of zelfs een heel spel) vooruitdenkt, dan is dat laatste natuurlijk wel jammer.
Was je al fan van Ark Nova, dan kan ik je deze uitbreiding zeker aanraden.
Review door Koen Janssens © voor De Solospelers ©
REFERENTIEPUNTEN
Thema: 5/5
Art/componenten: 9/10
Spelregels: 5/5
Setup/speeltijd: 5/5
Geluk/strategie: 3/5
Win-/verliesconditie: 4/5
Herspeelbaarheid: 5/5
Spelplezier: 9/10
ALGEMENE SCORE: 9,0/10