Eén van de iets oudere spellen die hier nog steeds met enige regelmaat op tafel wordt gelegd, is het spel Maracaibo (2019). Gezien het feit dat het spel nog altijd in de top 100 van Board Game Geek te vinden is, sta ik daarin niet alleen. Het was voor mij in ieder geval een reden om in 2023 niet één maar twee reviews aan het spel te wijden, namelijk een review over Maracaibo en eentje over Maracaibo: The Uprising (2021), de uitbreiding van Maracaibo. Natuurlijk had (en heb) ik ook wel wat op het spel aan te merken. Het meest belangrijke is daarbij voor mij de tijd die het kost om het spel op te zetten. Die staat naar mijn mening niet in verhouding tot de tijd die het kost om het spel te spelen. Dat moet toch anders kunnen. Ik heb geen idee of dat ook Alexander Pfister aan het denken heeft gezet maar, in aanloop naar Essen Spiel 2023, was daar ineens de aankondiging van Pirates of Maracaibo, een standalone-versie van het spel. Wil je weten hoe deze versie zich verhoudt ten opzichte van zijn grote broer? En kunnen ze naast elkaar bestaan in een spellencollectie? Ik ga het je vertellen!
Pirates of Maracaibo (2023) is een spel dat wordt gespeeld over drie rondes. Elke ronde vaar je met je piratenschip over de Caribische Zee naar Maracaibo. Tijdens je reis zal je onder meer diverse eilanden aandoen en je schip opwaarderen. Daarnaast zal je zoektochten voltooien en het binnenland van Venezuela verkennen. En als piraat maak je natuurlijk ook tijd om schatten te vinden om ze vervolgens op een onbewoond eiland te begraven. Aan het einde van elke ronde vindt een tussentijdse puntentelling plaats en worden dubloenen en overwinningspunten uitgedeeld. Na de derde ronde vindt ook de eindtelling plaats. Heb jij daarna de meeste overwinningspunten weten te verzamelen? Dan ben jij de winnaar van het spel en kan je je in alle rust terugtrekken op je onbewoond eiland.
Een ronde bestaat uit een variabel aantal beurten. Wanneer je aan de beurt bent, voer je telkens dezelfde twee stappen uit. Als eerste verplaats je je piratenschip naar een volgende kaart. Daarna voer je de bijbehorende actie uit, waarna de volgende speler aan de beurt is.
Als je je piratenschip verplaatst, heb je de keuze hoe ver je dat wilt doen. Je moet je schip ten minste één kaart verplaatsen en je mag je schip maximaal drie kaarten verplaatsen. De kaart waar je je schip naar verplaatst, dient te grenzen aan de kaart waar je vandaan komt. Wat je ook doet: de kaart waarop je je verplaatsing eindigt dient altijd ten minste één kolom dichterbij Maracaibo te liggen dan de kaart waar je je verplaatsing bent begonnen. Het is dus aan jou om te bepalen hoe snel je over de Caribische Zee wilt varen. Staat er op de kaart waarop je je verplaatsing eindigt al een schip van een concurrerende piraat, dan zal je hem een dubloen moeten betalen. Andersom geldt dat natuurlijk ook. Eindigt een andere piraat met zijn schip op de kaart waar jij al staat, dan krijg jij een dubloen. Daar zeg je natuurlijk geen nee tegen.Van de kaart waarop je bent geëindigd, voer je de bijbehorende actie uit. Het is daarbij van belang om te weten dat er drie verschillende soorten kaarten zijn, namelijk de Improvement-kaarten, de Residence-kaarten en de Location-kaarten.
Improvement-kaarten
Een Improvement-kaart geeft je de keuze uit twee opties. Voor de eerste optie laat je de actie die op de kaart staat afgebeeld voor wat het is en neem je vijf dubloenen uit de voorraad. Altijd handig als je weer eens te veel rum hebt gedronken en je geen idee meer hebt waar je je kostbare schatten hebt begraven. Je wilt dit echter niet te vaak doen, want de tweede optie is op langere termijn namelijk veel interessanter. Maar ja, dan zal je wel dubloenen moeten hebben.
Een voorbeeld van een direct effect is het mogen uitvoeren van een Raiding-actie met een bepaalde Raiding Power. Voorbeelden van permanente effecten zijn een korting van een aantal dubloenen op de aanschaf van kaarten, het vergroten van je Raiding Power of het hebben van een extra mogelijke Raiding-actie. Een voorbeeld van een effect voor aan het einde van het spel is het ontvangen van een aantal overwinningspunten voor het bezitten van een bepaalde hoeveelheid goud.
Wat de tweede optie is, laat zich denk ik al wel raden. Dat is natuurlijk het aanschaffen van de Improvement-kaart. Zodra je de kaart hebt gepakt, vul je de lege plek op met een nieuwe Improvement-kaart.
Residence-kaarten
Het leven als piraat mag je nu dan nog wel goed bevallen, maar je kunt natuurlijk niet je hele leven de Caribische Zee blijven afstruinen. Daarom is het verstandig om tussen al die piraterij door te investeren in onroerend goed. In elke pot van Pirates of Maracaibo kom je vier verschillende Residence-kaarten tegen. Elk van deze vier kaarten geeft je een voorwaarde voor het scoren van extra overwinningspunten aan het einde van het spel. Net als bij de Improvement-kaarten staat in de linkerbovenhoek van een Residence-kaart het aantal dubloenen dat je moet betalen om een Residence Token op de kaart te mogen plaatsen. Spoiler: je hebt veel, heel veel dubloenen nodig. In dat opzicht lijkt het wel een beetje op de huidige woningmarkt, in ieder geval de Nederlandse. Ben je de eerste speler die zijn Token op een kaart plaatst, krijg je direct twee overwinningspunten. Elke speler mag slechts één Token op een Residence-kaart plaatsen. Laat ik hier eerlijk zijn: het plaatsen van één Token tijdens het spel is een must, het plaatsen van twee Tokens is al best een uitdaging, en het plaatsen van drie of vier Tokens heb ik nog niet zien gebeuren. Je hebt immers maar drie rondes de tijd en je hebt nog zo veel meer te doen. Knappe piraat dus als je de dubloenen hebt om meer dan twee Tokens te plaatsen.
Location-kaarten
Als laatste kaartsoort zijn er nog de Location-kaarten. Dit zijn eilanden waar je achtereenvolgens een aantal zaken zult moeten afhandelen.
Heb jij eerder tijdens het spel een Black Market-tegel op de betreffende Location-kaart geplaatst, dan mag je de tegel nu activeren. Voorbeelden van Black Market-acties zijn het mogen uitvoeren van een extra Bury-actie of het krijgen van een aantal punten voor elke smaragd die je op dat moment in je bezit hebt.
Als derde mag je je schip opwaarderen. Er zijn veel verschillende upgrades mogelijk. Elk van deze upgrades heeft of een direct effect of een permanent effect, vergelijkbaar met de effecten die ook de Improvement-kaarten je kunnen geven.
Je piratenschip is verdeeld in vier compartimenten. In eerste instantie kan je alleen upgrades uitvoeren aan het meest linker compartiment van het schip. Om ook upgrades uit te mogen voeren in het naastgelegen compartiment, zal je al een bepaald aantal upgrades gedaan moeten hebben.
Het laatste dat je op een Location-kaart doet, is het uitvoeren van de bijbehorende Location-actie. Er zijn vijf verschillende soorten acties, namelijk een Raiding-actie, een Explore-actie, een Gain Quest-actie, een Bury Treasure-actie en een Acquire Improvement-actie.
Raiding-actie
Met een Raiding-actie voer je overvallen uit in de hoop schatten, dubloenen en overwinningspunten in je bezit te krijgen. Om een Raiding-actie uit te voeren, gooi je met de drie Raiding-dobbelstenen. Elke dobbelsteen komt overeen met één van de drie schatten: een gele dobbelsteen voor het goud, een groene dobbelsteen voor de smaragden en een witte dobbelsteen voor de parels. Indien de uitkomst van de worp niet naar wens is, mag je alle dobbelstenen éénmalig opnieuw gooien. Je kiest nu één van de drie dobbelstenen uit. De waarde van de dobbelsteen geeft je een gelijke hoeveelheid Raiding Power, die nog verhoogd mag worden met de permanente effecten van relevante Improvement-kaarten en upgrades van je piratenschip. De kleur van de dobbelsteen bepaalt ook de schat waarop je Raiding-actie betrekking moet hebben. Heb je dus gekozen voor de witte dobbelsteen, dan draait alles in deze beurt om het verkrijgen van parels. Je Raiding Power verdeel je nu over de Raiding-acties die je tot je beschikking hebt. Je begint het spel met drie verschillende Raiding-acties. Tijdens het spel kan je het aantal mogelijke acties uitbreiden met de permanente effecten van relevante Improvement-kaarten en upgrades van je piratenschip. Elke Raiding-actie mag je tijdens je beurt slechts één keer uitvoeren. Heb je nog Raiding Power over, dan ben je die kwijt.
Aan het begin van het spel heb je een Explorer in Maracaibo geplaatst. Met een Explore-actie moet je je Explorer ten minste één plek verplaatsen, en mag je je Explorer maximaal een aantal plekken verplaatsen gelijk aan de sterkte van de Explore-actie. Net als bij een Raiding-actie kan de kracht van een Explore-actie worden vergroot door het hebben van permanente effecten van relevante Improvement-kaarten en upgrades van je piratenschip. Plekken die al worden bezet door andere Explorers, tellen niet mee bij het tellen van de plekken die jij verplaatst. Van de plek waar jij met je Explorer eindigt, voer je het bijbehorende effect uit. Veel van deze effecten zijn we tijdens het spel al op andere plaatsen tegengekomen, maar een paar nog niet eerder genoemde voorbeelden van effecten zijn het mogen activeren van een Black Market-tegel, het plaatsen van een Markerblokje naar keuze op het bijbehorende Treasure Island of het mogen nemen van een goud van het bijbehorende Treasure Island.
Gain Quest-actie
Je mag een Quest-kaart pakken. Dit mag zowel een open kaart uit het aanbod zijn of de bovenste dichte kaart van het deck met Quest-kaarten. Elke Quest-kaart geeft je twee voorwaarden. Als je aan het einde van het spel aan één van deze twee voorwaarden voldoet, krijg je het bijbehorende aantal overwinningspunten. En ja, je kunt weliswaar aan beide voorwaarden voldoen, maar dan nog krijg je alleen de overwinningspunten voor die voorwaarde die je de meeste overwinningspunten oplevert. En nee, je krijgt die overwinningspunten niet dubbel, ook al voldoe je twee keer aan die voorwaarde. Het is niet zo’n groot feest.
Bury Treasure-actie
Met deze actie mag je één van je tijdens een eerdere actie verworven schatten begraven. Je mag daarbij zelf kiezen of je daarbij goud, smaragden of parels begraaft. Als je in dezelfde beurt meerdere schatten mag begraven, dan mogen dat schatten van verschillende soorten zijn. Per soort kan je vijf schatten begraven. Is er een bonus afgebeeld, dan mag je die nemen als je op die plek een schat begraaft.
Acquire Improvement-actie
Met deze actie mag je of een Equipment-kaart of een Crew-kaart aanschaffen zonder dat je met je schip op die kaart hoeft te staan. Je zult daarbij wel drie dubloenen extra bovenop het aantal dubloenen die je normaal voor de kaart betaalt moeten betalen. Is dat gek? Nee, niet echt, want het is een extra mogelijkheid om aan die schaarse Improvement-kaarten te komen en daar mag je best wel wat extra voor betalen. Na het nemen van de aangeschafte kaart vul je ook deze lege plek weer op met een nieuwe Improvement-kaart.
The Gulf en Maracaibo
Bereik je tijdens het verplaatsen The Gulf, dan moet je daar ook direct stoppen. Je mag nu eerst je schip opwaarderen. Daarna kies je één van de volgende opties: het uitvoeren van een Raiding-actie met twee extra Raiding Power, het uitvoeren van een Explore-actie met sterkte vier of het investeren in één van de vier Residence-kaarten waar je dat niet al eerder hebt gedaan. Zeker de laatste optie is er eentje om te onthouden, zeker in de laatste ronde. Dan weet je tenminste zeker welke kaart je de meeste overwinningspunten gaat opleveren.
Je krijgt punten voor elke rivier die je hebt overgestoken met het ontdekken van het binnenland van Venezuela, punten voor elke vijf dubloenen die je over hebt, punten voor alle Ïmprovement-kaarten die je tijdens het spel hebt gekocht, punten voor de Improvement-kaarten met een effect voor aan het einde van het spel, punten voor de Residence-kaarten met één van jouw Residence Tokens, punten voor de schatten op jouw onbewoond eiland (al dan niet begraven) en punten voor de Quest-kaarten waarvan je aan één van de twee voorwaarden voldoet. Heb je van ten minste zes Quest-kaarten een voorwaarde weten te vervullen, dan krijg je nog eens tien overwinningspunten extra.
Voor wat betreft de punten die je met de schatten op jouw onbewoond eiland kunt verdienen, moet opgemerkt worden dat elk van deze schatten meer punten oplevert naarmate er op het bijbehorende Treasure Island meer goud, smaragden of parels aanwezig is. Afhankelijk daarvan kan elke schat je tussen de twee en vijf overwinningspunten opleveren. Heb je een schat weten te begraven, dan levert je dat nog twee overwinningspunten extra op. Het is dus van belang om al vroeg in het spel een afweging te maken op welke schatsoort je je wilt richten. Je wilt niet alleen veel van die soort vinden (en begraven) maar er ook voor zorgen dat er nog veel van die schatsoort op het bijbehorende eiland aanwezig is. Het is natuurlijk helemaal mooi als je ook Quest-kaarten weet te bemachtigen die betrekking hebben op diezelfde schatsoort. En vergeet dan ook niet om een Residence Token te plaatsen op de Residence-kaart die net voor die schatsoort overwinningspunten geeft. Dan moet die kaart er natuurlijk wel liggen. Maar daarom is het dus belangrijk om, voordat je het ruime sop kiest, eerst de Caribische Zee te verkennen om te kijken wat waar ligt en of je daarvan iets kan gebruiken bij het bepalen van je strategie.
Net als jij heeft Jordan een piratenschip en een ontdekkingsreiziger. Hij ontvangt nooit dubloenen en hoeft ze dus ook nergens voor te betalen. Overwinningspunten daarentegen ontvangt Jordan tijdens het spel in overvloed. Zeker tijdens je eerste potje kan dat best even schrikken zijn.
Jij begint altijd het spel. Je voert jouw beurten exact hetzelfde uit als dat je dat zou doen in een multiplayer-spel. De enige uitzondering is wanneer je met je schip eindigt op de kaart waar Jordan al staat met zijn schip. Je betaalt dan een dubloen aan de voorraad. Eindigt Jordan met zijn schip op de kaart waar jij al staat met jouw schip, dan neem je een dubloen uit de voorraad.
Als Jordan aan de beurt is, draai je de bovenste kaart van zijn deck open. Op de kaart is een aantal acties weergegeven, waarbij Jordan een voorkeur heeft voor de bovenste actie. Gezien vanuit de kaart waarop Jordan met zijn schip staat, zoekt hij naar een kaart waarop de betreffende actie staat afgebeeld binnen een bereik van maximaal drie kaarten. Heeft hij daarbij de keuze uit meerdere opties, dan kiest hij altijd voor de optie die het dichtst bij Maracaibo is gelegen. Ook Jordan dient altijd op een kaart ten minste één kolom dichter bij Maracaibo te eindigen. Daarna voert hij de betreffende actie uit.
De acties die Jordan kan uitvoeren, zijn in grote lijnen gelijk aan de acties die jij kan uitvoeren, maar natuurlijk net even anders. Het zal ook eens niet.
Raiding-actie
Om te beginnen mag Jordan zijn schip opwaarderen. Hij plaatst daarbij upgrades van boven naar beneden en van links naar rechts. De Raiding Power waarmee Jordan een Raiding-actie uitvoert, is afhankelijk van hoe vaak hij zijn schip al heeft mogen opwaarderen. Hij neemt altijd ten minste één schat en, naarmate het spel vordert, zelfs twee schatten, al dan niet in combinatie met een aantal overwinningspunten. Welke schatsoort hij daarbij neemt is afhankelijk van een worp met een dobbelsteen. De kleur van de dobbelsteen maakt daarbij niet uit. Heeft Jordan meer schatten van die soort dan jij, dan wordt, in een aantal gevallen, van diezelfde soort een extra schat op het bijbehorende Treasure Island geplaatst.
Ook hier mag Jordan eerst zijn schip opwaarderen. Daarna verplaatst Jordan zijn Explorer een aantal plekken gelijk aan de sterkte van de Explore-actie, al dan niet aangevuld met één of twee extra plekken. Komt hij daarbij een splitsing tegen, dan neemt hij altijd de langste route naar het punt waar de beide wegen weer samenkomen. Hij voert niet het effect uit van de plek waar hij eindigt, maar ontvangt een aantal overwinningspunten afhankelijk van hoe vaak hij zijn schip al heeft mogen opwaarderen.
Gain Quest-actie
Het zal je niet meer verbazen, maar ook hier mag Jordan weer zijn schip opwaarderen. Daarna pakt hij de rechter Quest-kaart uit het aanbod, die hij vervolgens dicht voor zich neerlegt. De linker Quest-kaart schuift nu door, waarna de lege plek wordt opgevuld met een nieuwe Quest-kaart van de stapel. Jordan hoeft niet aan één van de voorwaarden van de Quest-kaarten te voldoen, maar krijgt aan het einde van het spel simpelweg vijf overwinningspunten voor elke kaart in zijn bezit plus nog eens tien overwinningspunten extra wanneer dat zes of meer Quest-kaarten zijn.
Acquire Improvement-actie
Natuurlijk, Jordan mag eerst zijn schip weer opwaarderen. Daarna pakt hij een Improvement-kaart van de stapel. Hij neemt dus niet de kaart waarnaartoe hij zojuist is gevaren. Er dient namelijk voorkomen te worden dat de betreffende actie niet meer beschikbaar is.
Improvement-kaarten
Ook Jordan zal tijdens het spel Improvement-kaarten nemen. De drie symbolen die aangeven of de kaart een verbetering van zijn uitrusting, bemanning of schip gaat zijn, staan op de verschillende Solo-kaarten in een wisselende volgorde. Jordan zoekt daarbij in eerste instantie naar een kaart binnen bereik met het meest linkse symbool. Is zo’n kaart er niet, dan zoekt hij naar een kaart met het middelste symbool. Is die er ook niet, dan zoekt hij naar een kaart met het meest rechtse symbool.
In het uitzonderlijke geval dat van een Solo-kaart geen enkele actie uitgevoerd kan worden, wordt er een volgende Solo-kaart getrokken en begint de gehele afweging opnieuw.
Wat verder van belang is om te weten is dat bij The Gulf ook een Raiding-actie en een Explore-actie uitgevoerd kunnen worden. Heeft de zojuist opengedraaide kaart dus een voorkeur voor één van deze twee acties en is Jordan binnen bereik, dan verplaatst hij zijn schip die beurt naar The Gulf.
Wanneer Jordan zijn beurt begint in The Gulf, dan wordt er geen nieuwe Solo-kaart opengedraaid maar krijgt hij direct zes overwinningspunten en mag hij zijn schip opwaarderen.
Bij de eindtelling krijgt Jordan punten voor veel zaken waarvoor jij ook punten krijgt. Maar in plaats dat daarbij gekeken wordt naar of hij wel voldoet aan de gestelde voorwaarden of de punten krijgt die een kaart waard is, krijgt Jordan een vast aantal punten per kaart.
De spelregels zijn duidelijk en voorzien van voldoende voorbeelden. De spelregels bevatten ook een uitgebreide glossary waarin alle mogelijke effecten zijn samengevat.
Pirates of Maracaibo neemt tussen de 30 en 45 minuten in beslag. Dit is dus vergelijkbaar met de tijd die een potje Maracaibo mij in beslag neemt. Omdat de setup van Pirates of Maracaibo zoveel sneller gaat dan de setup van Maracaibo en ook wat minder omslachtig is, ben ik op dit moment eerder geneigd om Pirates op tafel te leggen dan grote broer Maracaibo.
Heeft Maracaibo daarmee afgedaan voor mij? Nee, zeer zeker niet, maar ik wil het spel dan wel of multiplayer spelen of in de gelegenheid zijn het op tafel te laten liggen zodat ik meerdere potjes in korte tijd achter elkaar kan spelen. Bijvoorbeeld om verder te gaan met de campagne.
Voor degenen met een account op Board Game Arena: het spel is daar ook te spelen. Op het moment van schrijven bevindt het spel zich nog wel in de bèta-versie, maar dat mag de pret niet drukken.
Review door Corien de Jongh © voor De SoloSpelers ©
Pro
+ Het spel speelt vlot weg
+ Herspeelbaarheid
+ Kwaliteit componenten
+ Variabele setup
Con
- Geen campagne
REFERENTIEPUNTEN
Thema: 4/5
Art/Componenten: 7/10
Spelregels: 4/5
Setup/Speeltijd: 4/5
Geluk versus strategie: 4/5
Win-/Verliesconditie: 4/5
Herspeelbaarheid: 5/5
Spelplezier: 8/10
ALGEMENE SCORE: 8,0/10